مطالعه و ارزیابی اثرات زیست – محیطی انحلال نمکو فرار آب از سد مخزنی آرباتان درآذربایجان شرقی

در مقاله حاضر عوارضزیست - محیطی ناشی از فرارآب و تخریب سد مخزنی آرباتان واقع در استان آذربایجان شرقی مورد بررسی وتحقیق قرار گرفته است. ساختگاه این سد در 50 کیلومتری مالشرق تبریز واقع شده و گنجایشنهایی مخزن آن 27 میلیون مترمکعبدر نظر گرفته شده بود. آب سد نیز از طریق یککانال بتونی به طول 26 کیلومتر از سرشاخه های تلخه رود تامین شده است. این سد در سال1384 آبگیری شده و 5 سال بعد بدلیل فرار آب ناشی از انحلال لایه های گچی و نمکی در مخزن آن تخلیه شده است. انحلال این سازندها و فرار آب سد سبب بروز عوارض زیست – محیطی متعددی در منطقه شده است. از بین رفتن جانداران آب شیرین، شوریچشمه های پایین دست و تغییر شکل ظاهری زمین در محدوده ساختگاه، از عمده عوارضمستقیم ناشی از انحلال سازندهای تبخیری وبه تبع آن فرار آب از مخزن محسوب می شود. احداث کانال به طول 26 کیلومتر در زمینهای زراعی و بلااستفاده ماندن آن پساز فرار آب از سد، از دیگر عوارض زیست – محیطی در منطقه می باشد که سبب بروز تبعات اجتماعی در منطقه شده است. با توجه به این مشکلات و با در نظر گرفتن گسترش سازندهای تبخیری در بخشهای وسیعی از کشور ایران، توجه به شناسایی این سازندها با انجام مطالعاتزمین شناسی مهندسی دقیق، می تواند کمکموثری در اجرای موفق پروژه های آبی در این گونه مناطق شود

کلیدواژه ها:

سد آرباتان ، فرارآب ، عوارضزیست- محیطی ، آذربایجان شرقی