ساماندهی کالبدی- فضایی محله های شهری به منظور کاهش آسیب های ناشی از زلزله (مورد پژوهش: محله پای توپ- مفخم شهر بجنورد)

ایران با توجه به قرارگیری بر روی کمربند لرزه ای آلپ - هیمالیا، بصورت بالقوه در معرض زلزله و آسیب های ناشی از آن است. با توجه به رشد روزافزون جمعیت و توسعه شهرها در ایران، آسیب پذیری شهرها در برابر زلزله به چالشی مهم در برابر علوم شهرشناسی، مدیریت، علوم مهندسی و برنامه ریزی شهری تبدیل شده است. ساماندهی محله ها به عنوان کوچکترین واحدهای تقسیمات شهری، می تواند نقش مؤثری در کاهش آسیب پذیری شهرها در برابر زلزله داشته باشد. محله پای توپ- مفخم یکی از محله های قدیمی شهر بجنورد می باشد که با توجه به ویژگی های کالبدی- فضایی آن و وضعیت لرزه خیزی شهر بجنورد، ساماندهی آن به منظور کاهش آسیب های ناشی از زلزله ضرورت دارد. در این پژوهش، پس از گردآوری داده های مورد نیاز با روش اسنادی- کتابخانه ای و برداشت میدانی و تشکیل پایگاه اطلاعاتی لازم در محیط نرم افزاری Arcview، به بررسی و تحلیل آسیب پذیری محله در برابر زلزله پرداخته شده و سپس راه های کاهش آسیب پذیری بیان گردیده و در نهایت طرحی پیشنهادی برای کاهش آسیب پذیری محدوده مورد مطالعه در برابر زلزله برای افق زمانی 1400 هجری شمسی ارائه شده است. انجام این پژوهش، امکان بهره گیری از ظرفیت نهفته در بافت های قدیمی و فرسوده به منظور طراحی و ایجاد محله ای با حداقل آسیب پذیری در برابر زلزله را نشان داده است.

کلیدواژه ها:

ساماندهی کالبدی- فضایی ، آسیب پذیری ، زلزله ، محله پای توپ- مفخم ، بجنورد