تحلیلی بر تغییرات اجتماعی در پرتو آموزه های قرآن کریم

جامعه شناسی تغییرات اجتماعی یکی از حوزه های بسیار مهم د رعلم جامعه شناسی است و از آن جایی که در منابع و متون اسلامی ما مباحث بسیار غنی برای طرح موضوع وجود دارد بجاست که در این زمینه قدم هایی برداشته شود .قرآن در آیات متعددی به بحث تغییرات اجتماعی اعم از تحولات در سطح افراد یا در سطح جامعه، اشاره دارد و حتی مسیر حرکت جوامع را با کسب شرایطی بیان داشته است . قرآن برای جامعه یک وجود حقیقی قایل است و تغییرات فردی را کنار تغییرات جمعی و تاثیر متقابل آن هارا روی یکدیگر مطرح نموده و با بیان سنن الهی سرانجام جوامع بشری را توصیف می نماید در عین حال برای اراده ی انسان در تعییین سرنوشت خویش جایگاه ویژه ای مقرر می دارد . در بیان عوامل موثر در حرکت جوامع بشری علاوه بر آن چه جامعه شناسان بدان اشاره کرده اند تکنولوژی ، نخبگان ،عوامل محیطی ، عقاید و... در این مقاله با استناد به قرآن هجرت را به عنوان سرمنشاء بسیاری از تحولات اساسی مطرح کرده ایم . قرآن با فعل امر سیروا فی الارض انسان را برای بهره مندی از تاریخ پیشینیان تشویق می کند .باتوجه به آیه ی ان الذین امنوا والذین هاجرواو جاهدوا فی سبیل الله اولئک یرجون رحمت الله – بقره 192 - داشتن ایمان و سپس هجرت در مکان از بعد جغرافیایی و معنوی و روحی و مجاهدت برای تحقق آنچه در هجرت یافته است، شرط برخورداری از رحمت الهی بیان شده است . ما سعی کرده ایم اهمیت هجرت را در برون رفت از سستی و رکود بیان داریم . همچنین براساس آیات قرآن سنن الهی و روند تغییر و نابودی اقوام و تمدن ها را بیان نماییم

کلیدواژه ها:

جامعه شناسی تغییرات اجتماعی ، تغییرات تعادلی و ساختاری ، سنن الهی ، هجرت ، عناصر فرهنگی