بررسی تطبیقی معماری و محتواء مدارس سنتی و معاصر ایرانمطالعه موردی: مدرسه دو در مشهد، چهار باغ اصفهان، آقابزرگ کاشان، دارالفنون و مارکار یزد

تحولات زندگی بشر، تمامی نهادهای اجتماعی و از جمله آموزشی را متاثر کرده و خواهد کرد.فضاهای آموزشی بیش از سایر نهادها در معرض دگرگونی قرار دارند و زمینه را برای بروز دگرگونی های آینده مساعد می سازد. مدل کالبدی امروزه مدارس،حرف تازه ای نسبت به نخستین نمونه های مدارس جدید ندارند.از طرف دیگر فضاهای آموزشی به عنوان یک عامل مهم در کنار سایر عوامل آموزشی در فرایند تعلیم و تربیت نقش مهمی بر عهده دارند.از این رو بررسی مدارس و روند تحولات آن ها می تواند موجب راهنمای طراحان در طراحی بهتر فضاهای آموزشی شود.روش علی مقایسه ای است. هدف از این پژوهش بررسی تطبیقی معماری و محتوا مدارس سنتی و معاصر ایران و شناخت روند تحول و -دگرگونی آن می باشد.از این منظر،سه مدرسه سنتی از دوره تیموری،صفوی و نیمه اول قاجار و دو مدرسه معاصر دارالفنون از میانه قاجار و مارکار از دوره پهلوی اول انتخاب گردیدند و از لحاظ معماری شامل ویژگیها،ساختاری،عملکردی و ادراکی و هم چنین محتوا شامل شیوه آموزشی؛انگیزه،مقاصد،محتوا،ساختار،نوع،مقطع و سطوح آموزش؛اجزا،نظام اداری و علت تکوین مدرسه مورد بررسی و مقایسه قرار گرفتند و در نهایت در جداولی مقایسه شدند.بدین ترتیب تا میانه دوره قاجار مدارس ایران الگوی سنتی را حفظ کردند و کالبد مدراس پاسخگوی نیاز ها و شیوه آموزشی بود. اما از این دوره به بعد،با تغییر شیوه آموزش و ورود شیوه جدید، الگو و کالبد قدیم مدارس جوابگوی شیوه آموزشی جدید نبود. بدین ترتیب به یکباره تحولی در معماری و محتوا مدارس ایجاد شد به نحوی که دیگر خبری از مدارس سنتی نبود و مدارس کالبد و الگوی جدیدی به خود گرفتند