تبیین مدل جامع دلبستگی مکانی : بررسی مقایسه ای و تحلیلی رویکردهاینظری به منظور خلق مدلی جامع

یکی از مهمترین رویکردهای اخیر در پژوهش های محیطی دانش طراحی شهری، رویکرد روانشناختی است. این رویکرد به صورت خلاصه به بررسی رابطه های عینی و ذهنی بین انسان و محیط پیرامونیش می پردازد و سعی دارد عوامل و عناصر مهم تاثیر گذار در شکل گیری، بلوغ و البته تحلیل این رابطه را مشخص سازد. در این میان، موضوع دلبستگی به مکان از بارزترین و در عین حال پر مناقشه ترین مفاهیم این رویکرد در سه دهه اخیر بوده است. مفهوم دلبستگی مکانی با اینکه مفهوم به عنوان رابطه ای خاص میان انسان و محیط در پژوهش های متعددی مورد تحلیل و کاوش قرار گرفته است ولی به هنوز به صورت مشخص ماهیت این مفهوم مورد از حیث ابعاد و مشخصه های اثر گذار مورد اجماع علمی پژوهشگران قرار نگرفته است. این مقاله می کوشد با بررسی تحلیلی و تطبیقی پژوهش های متاخر در تبیین و تدقیق مفهوم دلبستگی مکانی، با مقایسه اشتراکات و افتراقات، مدل مفهومی جامعی را به طور اخص برای پژوهش های آتی در حوزه طراحی شهری معرفی سازد. این مدل بر پایه سه بعد ویژگی های فردی، فرآیندهای روانشناختی و ویژگی های محیطی ارائه شده است.

کلیدواژه ها:

روانشناسی محیط ، دلبستگی مکانی ، طراحی شهری