بررسی عوامل موثر بر وقوع سیل در حوضه زنجانرود با استفاده از GIS

سیل یکی از پدیده های طبیعی است که متاسفانه سالانه در جهان به ویژه در کشورها خسارات زیادی را بر جای گذاشته است.هدف از این تحقیق حاضر تعیین درجه اهمیت متغییرهای موثر بر وقوع سیل با استفاده از نرم افزار gis ARC در حوضه زنجانرود می باشد. در این راستا با توجه به عوامل موثر در وقوع یا تشدید سیل، لایه های اطلاعاتی اعم از (شیب زمین، جهت شیب، طول شیب، انحنای پلان و پروفیل، کاربری زمین، بارش، جنس زمین، خاک شناسی، تراکم پوشش گیاهی، تراکم شبکه آبراهه) حوضه رودخانه زنجانرود از نظر پتانسیل سیل خیزی مورد بررسی قرار گرفته است.طبق نتایج بدست آمده با اجرای مدل فرآیند تحلیل شبکه و فازی سازی لایه ها در نهایت نقشه پهنه بندی پتانسیل سیلخیزی برای حوضه زنجانرود در پنج کلاس کیفی بدست آمد. بر اساس نتایج بدست آمده از مدل ANP لایه شیب زمین با ضریب 203/0 بیشترین تاثیر را در پهنه بندی سیل خیزی حوضه دارد. لایه های بارشف جهت شیب و سنگ شناسی دیگر لایه های با ضریب تاثیر زیاد هستند. لایه تراکم شبکه آبراهه با ضریب 028/0 کمترین ضریب تاثیر را در بین لایه های مورد استفاده بدست آورده است.بر اساس اطلاعات نقشه پهنه بندی شده حدود 6/6 درصد از مساحت منطقه را زمین های با پتانسیل خیلی زیاد برای سیلخیزی تشکیل می دهند. این زمین ها عمدتا در نیمه شمالی و شمال شرقی حوضه واقع شده اند. این زمین ها ززمین هاییهستند که به خاطر نزدیکی به مناطق جنوبی دریای خزر بارش های زیادی را نسبت به سایر مناطق دریافت میکنند. شیبزمین در این مناطق به دلیل کوهستانی بودن زیاد است و شیب متوسط منطقه بین 30 تا 60 درجه است.بر اساس اطلاعات نقشه پهنه بندی شده حدود 6/6 درصد از مساحت منطقه را زمین های با پتانسیل خیلی زیاد برای سیل خیزی تشکیل می دهند. این زمین ها عمدتا در نیمه شمالی و شمال شرقی حوضه واقع شده اند. این زمین ها ززمین هایی هستند که به خاطر نزدیکی به مناطق جنوبی دریای خزر بارش های زیادی را نسبت به سایر مناطق دریافت میکنند. شیب زمین در این مناطق به دلیل کوهستانی بودن زیاد است و شیب متوسط منطقه بین 30 تا 60 درجه است.

کلیدواژه ها:

پتانسیل سیل خیزی ، حوضه زنجانرود ، GIS