ارزیابی عملکرد صنعت کاشی و سرامیک ایران با استفاده از تحلیل پوششی داده‌ها (مطالعه موردی: صنعت کاشی‌سازی میبد)

صنعت کاشی و سرامیک؛ سهم بزرگی از صادرات غیرنفتی کشور را به خود اختصاص داده است و از طرفی به دلیل نقش مهمی که این صنعت در ایجاد اشتغال ایفا نموده یکی از صنایع تولیدی مهم در کشور ایران به شمار می‌آید. در سال‌های اخیر ضعف کارایی شرکت‌های تولیدی در زمینه کاشی و سرامیک؛ ضمن تحمیل هزینه‌های فراوان، به کاهش کیفیت تولیدات آنها منجر شده و درنهایت بحران مازاد عرضه و کاهش فروش را در پی داشته است. بر این اساس در این مقاله عملکرد صنعت کاشی و سرامیک میبد در دو سال 85 و 86 مورد ارزیابی قرار گرفت. برای این منظور، یکی از تکنیک‌های مرزی ناپارامتریک به نام تحلیل پوششی داده‌ها به کار گرفته شد. نتایج ارزیابی نشان داد که از بین 10 شرکت مورد مطالعه، تنها 4 شرکت کاشی سازی مریم، صدف‌،نارین و باستان در دو سال مورد مطالعه از کارایی تکنیکی و مقیاسی برخوردار بوده‌اند. بررسی روند تغییرات بهره‌وری با استفاده از شاخص‌ مالم کوئیست نشان داد که تنها شرکت کاشی باستان توانسته بهره‌وری خود را در سال 86 نسبت به سال قبل در سطح معینی حفظ کند و بقیه شرکت‌ها با یک روند کاهشی در بهره‌وری مواجه بوده‌اند. تجزیه شاخص مالم کوئیست به دو شاخص تغییر کارایی تکنیکی و تغییر مرز تکنولوژی؛ نشان داد که تمامی شرکت‌ها به غیر از شرکت باستان از یک پسرفت در مرز تکنولوژی برخوردار بوده‌اند. از این رو یک استراتژی بهینه برای این شرکت‌ها، تمرکز بر انتقال تکنولوژی‌های مدرن و نوآوری‌های تکنولوژیک می‌باشد.

کلیدواژه ها:

ارزیابی عملکرد ، تحلیل پوششی داده‌ها ، کارایی ، بهره‌وری ، صنعت کاشی و سرامیک