بررسی تطبیقی تعهد اجتماعی در شهربشاره الخوری و ادیب الممالک فراهانی

تعهد در قلمرو ادبیات به مفهوم مسئولیت پذیری ادیب در قبال سرنوشت همنوعان خودش و بازتاب آن در اثرادبی است. این گرایش در دورانی بیشتر به اوج می رسد که اوضاع اجتماعی سرزمینی، دچار آشفتگی و نابسامانی شود. سرزمین های عربی در پایان دوره حکومت عثمانی و کشور ایران در سال های پایانی حکومت قاجار در آستانه انقلاب مشروطه، از حیث اجتماعی، شرایط آشفته یکسانی را تجربه کرده اند که در آثار ادبی آن روزگار بازتاب یافته است. بشاره الخوری یکی از شخصیت های عرصه شعر و ادب معاصر عربی در دوره نهضت و ادیب الممالک فراهانی، شاعر ایرانی عصر بیداری است که به دلیل حضور در بطن جامعه و الهام از اوضاع اجتماعی روزگار خود، شعر را وسیله ای برای بیدارسازی خواص و عوامل جامعه خویش قرار داده اند. در جستار حاضر تلاش می شود با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی و با رویکرد تطبیقی شعر متعهد این دوشاعر مورد خوانش قرار گیرد. شرایط سیاسی و اجتماعی تقریباً همسان در سرزمین های عربی و ایران در دوره نهضت و بیداری سبب شده استف تعهد اجتماعی دوشاعر در طرح مسائلی چون آزادی خواهی، شظلم ستیزی، علم آموزی و جهل ستیزی و ... همانند و همسو باشد.

کلیدواژه ها:

ادبیات تطبیقی ، تعهد اجتماعی ، بشاره الخوری ، ادیب الممالک فراهانی