بررسی انواع جمله ساده خبری از نگاه آهنگ گفتار زبان فارسی تاجیکی و تطبیق و مقایسه کاربردی آن با زبان فارسی ایرانی معاصر با اساس نثر تاریخ بیهقی دبیر

زبان تاجیکی همان فارسی دری می باشد که در واژگان و در ادای بعضی از واکها (واجها) دچار تغییرات گردیده است. تاجیکی زبان این جمهوری استقلال یافته از اتحاد جماهیر شوری سابق و بعضی از مردم نواحی جمهوری های اطراف آن چون ازبکستان (دره فرغانه، ناحیه کشک دریا، دره زرافشان و مناطق مسیر رودهای سرخان دریا و چرچیک و بسیاری از مردم سمرقند و بخارا)، قرقیزستان (جلال آباد واش) و قزاقستان می باشد. تاجیکستان اصیل بازماندگان ایرانیانی هستند که روزگاری کهند در آن مناطق می زیستند و طی قرون گذشته سایر اقوام همسایه در آنان نفوذ کردند و اکنون قسمت هایی از این نحیه وجود دارد که مردم آن، زبان، آداب ایرانی اصیل خود را حفظ نموده اند. بعضی از اقلیت ها مانند یهودیان، کولیان و عرب های آسیای میانه نیز به تاجیکی سخن می گویند. شمار افرادی که به این زبان سخن می گویند فراتر از پانزده میلیون نفر می باشد. در تاجیکستان علاوه بر زبان تاجیکی زبان های :پامیری، مونجانی، ینغابی وازبکی نیز رواج داشته و صحبت می شود. درین پژوهش سعی شده به دلیل اصالت واحد، اشتراکات فراوان زبان فارسی تاجیکی و ایرانی و همچنین بیان اخبار و رخ دادهای تاریخی کتاب تاریخ مسعودی (تاریخ بیهقی) و سیطره و حضور نویسنده آن، ابوالفضل بیهقی دبیر، در جغرافیا و فرهنگ این دوکشور به عنوان حلقه اتصال این دو زبان، نگاهی مقایسه ای و تطبیقی در زبان و نثر و همچنین آهنگ بیان خبر جملات ساده این دو کشور با اساس تاریخ مسعودی (تاریخ بیهقی) از آن زمان تا امروز صورت پذیرد.

کلیدواژه ها:

آهنگ و معنی زبان تاجیکی و ایرانی ، جمله ساده ، حکایگی ، آهنگ خبری زیر (افتادن) و بم (خیزان)