تحلیل اجتماع پذیری محیط بر پایه کیفیت و کارکرد فضای شهری نمونه موردی میدان ایپک تبریز (منصور سابق)

کیفیت فضای شهری موضوعی است که امروزه جهت حل معضلات شهری، بسیار به آن پرداخته می شود. فضاهای شهری از دیرباز محل تعاملات بین مردم بوده است و فعالیت هایی متنوع در آن شکل گرفته، جریان دارد؛ از جمع های دوستانه تا محلی برای کسب و کار تا تجمعات حکومتی، گستره ای وسیع را در تعریف فضاهای شهری به دست می دهد که در کنار رشد جمعیت شهرنشین و به تبع آن مجتمع های مسکونی و تجاری، ماهیت این فضاها را حائز ارزش تحلیلی می نماید . در چنین شرایطی، به نظر می رسد بازتعریف فضاهای شهری ملهم از کارکرد های فرهنگی و شهری گذشته معماری و شهرسازی ایرانی و اسلامی دارای اهمیتی هویتی و تعالی بخش باشد. در پژوهش پیش رو، مطالعات بر روی میدان ایپک (منصور سابق) متمرکز است؛ نزدیک به دو سال از افتتاح میدان می گذرد ولی هنوز چنان که باید فضای میدان پذیرای فعالیت های تعریف شده در چارچوب یک میدان شهری نیست. این تحقیق با پرداختن به ویژگی های منحصر به فرد میدان سعی دارد تا با ارائه راهکارهایی از پتانسیل های بالقوه فضا در جهت شکوفایی فضایی زنده و مدرن در بطن شهر، نهایت بهره برداری را بنماید. در جهت نیل به این هدف، با توجه به اینکه ادراک شهروند از فضای میدان بسیار حائز اهمیت است، نخست با بررسی ویژگی های محیطی میدان به دریافتی که مخاطب از قرارگیری در فضا درک می کند خواهیم پرداخت و اینکه شهروندان با قدم زدن در این فضا با خصوصیات و تناسبات حاکم چه حسی را تجربه می کنند. در مرحله بعد با توجه به پتانسیل های موجود میدان، کارکردهای مناسب جهت حضور فعال شهروندان و زنده سازی فضای میدان پیشنهاد خواهد شد. در این راستا کارکرد اقتصادی، کارکرد سیاسی و نیز اجتماعی در رخداد اجتماع پذیری این فضای شهری لحاظ شده است.در نهایت پایداری، به عنوان عنصر جدایی ناپذیر رویکردهای طراحانه شهری مورد مداقه قرار گرفته، مباحث پایداری انرژی و بهره گیری از انرژی های پاک در محدوده فضایی میدان مورد توجه قرار می گیرد.

کلیدواژه ها:

اجتماع پذیری ، فضای شهری ، پایداری ، تعاملات شهری ، هویت شهری