بررسی بناهای دوران پهلوی اول درمحور خیابان امام شهر تبریز (با تمرکز بر هتل ها و مهمانسراها)

هرچند که معماری در دوران پهلوی اول، عمدتا در سبک بین المللی و دربرگیرنده معماری آریایی در بناهایی چون کاخ دادگستری تهران، کاخ شهربانی و سایر بناهای ساخته شده در این دوران بود، اما در بناهای مسکونی و ساختمانهای کم اهمیت تر که ساخته دست افراد عادی بود رنگ و یوی آثار، متفاوت از بناهایی بود که زیرنظر دولت ساخته می شد. استفاده از بافت آجری، تراسهای کنسول شده و تزئینات خاص، عمدهترین شاخصه های معماری این بناها را شکل میدادند. در میان شهرهای ایران، تبریز از جمله شهرهایست که بافت قدیمی آن متعلق به این دوران بوده چراکه به دلیل زلزله های عظیمی که در این شهر رخ داده، از معماری قبل از قاجار و پهلوی در تبریز آثار کمی به جای مانده است. اما متاسفانه این بناها در دوران معاصر، مورد بی توجهی و کم لطفی قرار گرفته اند و در حال حاضر بیشتر به عنوان بافت فرسوده شهری در خطر نابودی هستند. به طوریکه تاکنون میزان زیادی از این بافت از میان رفته و مسئولان نیز تلاشی در جهت حفظ آثار باقی مانده ندارند. مطالعه و مشاهده مستندهای باقیمانده نشان میدهد که بیشتر بناهایی باقیمانده نیز، به دلیل داشتن مالکهای شخصی است و عمده کاربری این بناها نیز متعلق به هتل ها و مهمان سراهاست. با توجه به اهمیت حفظ آثار گذشتگان، این امر مرا بر آن داشت تا نگاهی به این موضوع داشته و به مطالعه تاریخچه ساخت هتل در این دوران بپردازم. این مقاله حاصل نتایج به دست آمده در این زمینه می باشد. روش تحقیق به کار رفته در این مقاله بر اساس مطالعات میدانی و کتابخانه ای در این زمینه می باشد. شایان ذکر است که منابع موثق چندی در این زمینه وجود ندارد و بیشتر بررسی های انجام شده نتیجه مشاهدات و گفتگوهای محلی است. نتایج به دست آمده از این تحقیق به در ضمن بیان ویژگی های معماری این بناها، می تواند گامی موثر در جهت حفظ هویت در سطح شهر تبریز بوده و به ویژه مسئولان را متوجه اهمیت این بناها سازد.

کلیدواژه ها:

معماری پهلوی اول ، مهمانپذیر ، بافت آجری ، تزئینات ، تراس های کنسول شده