بررسی توسعه طلبی روسیه در خلیج فارس و تأثیر آن بر انعقاد قرارداد 1907 م
محل انتشار: همایش بین المللی خلیج فارس
سال انتشار: 1388
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 1,472
فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
ICPERSIANGOLF01_027
تاریخ نمایه سازی: 22 شهریور 1390
چکیده مقاله:
قرارداد ننگین 1907 بین دو کشور بزرگ استعماری روس و انگلیس منعقد شد و ایران به سه منطقه تقسیم گردید منطقه شمال و مرکز تحت سیطره روس منطقه جنوب شرقی تحت سیطره انگلیس منطقه بی طرف در جنوب غربی. این قرارداد زمینه ی قرارداد ننگین تری به نام قرارداد 1915 م را فراهم ساخت که طی آن منطقه بی طرف نیز بین آن دو کشور استعمار گر تقسیم شد . و این قرارداد نیز زمینه ای برای فعل و انفعالات جهانی و به خصوص انقلاب کمونیستی در روسیه گردید . انگلیس ها برصدد برآمدند که با قرارداد 1919 م کل ایران را قبضه کنند . همه محققان متفق القولند که علل و عوامل ریز و درشت فراوانی بر انعقاد این قرارداد تأ ثیر داشت . این مقاله توسعه طلبی روسیه در بوشهر و به خصوص خلیج فارس را مهم ترین عامل انعقاد قرارداد مذکور می داند و بر خلاف رأی و نظر بسیاری از محققان ، ولی با احترام نسبت به نظر آنها، اقدامات این امپراتوری قدرتمند شمالی را در جنوب، صرفاً در جهت تهدید انگلستان به منظور سهم خواهی بیشتر در اروپا، ارزیابی نمی کند، بلکه این اقدامات را به خصوص به پشتوانه تسلط فراوان زمامد اران روسیه بر شاه و دربار ایران در پایان قرن نوزدهم ، و آغاز قرن بیستم دقیقاً تلاشی عملیاتی در جهت تحقق بند 9 وصیتنامهی پطر کبیر تسلط بر ایران و دستیابی به خلیج فارس میداند. در این دوران توسعه طلبی روسیه در خلیج فارس در شرایطی انجام می گرفت که، نفوذ انگلستان بر شاه و دربار ایران بسیار تضعیف شده بود و امپراتوری بزرگ بریتانیا در عرصه ی مناسبات بین المللی به ویژه در جنگ با نیزگرفتار معض لات جدی شده بود و ناچار بود برای حفظ جنوب ایران و به خصوص خلیج فارس ، به بوئرها روس ها پیشنهاد تقسیم ایران را نماید و از پیش آمد روزگار ، روسها نیز در این زمان به دلیل ناکامی در جنگ پورت آرتور و گرفتاری در شورش 1905 م ناچار شدند به پیشنهاد انگلستان پاسخ مثبت دهند و با انعقاد قرارداد 1907 ضمن موافقت با تقسیم ایران به سه حوزه نفوذ، از توسعه طلبی سیاسی نظامی در جنوب و خلیج فارس صرف نظر کنند
کلیدواژه ها:
خلیج فارس- ایران- بوشهر – روسیه – انگلیس- آلمان – قرارداد 1907
نویسندگان
لقمان دهقان نیری
عضو هیات علمی دانشگاه اصفهان
عباس عاشوری نژاد
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :