بررسی احتمال تصویب کنوانسیون 1982 حقوق دریاها توسط جمهوری اسلامی ایران ( با تاکید بر تنگه هرمز و خلیج فارس )

در حال حاضر بیش از یکصد کشور ، کنوانسیون 1982 حقوق دریاها را تصویب کرده اند. به گون ه ای که طرفداران حقوق بین الملل اقبال گسترده کشور ها از آن معاهده را از عمده ترین شاخص های موفقیت حقوق بین الملل مطرح نام برده اند. قانون اساسی دریاها می کنند و بی علت نیست که از آن به عنوان 1 توسط نماینده جمهوری اسلامی کنوانسیون سازمان ملل متحد برای حقو ق دریاها نزدیک به 3 دهه از امضای ایران می گذرد ولی هنوز اقدام موثری برای تصویب کنوانسیون 1982 حقوق دریاها توسط ایران ، صورت نگرفته است. ادعای امارات در خصوص مالکیت بر جزایر تنب و ابوموسی ، حضور ناوهای نظامی ایالات متحده در مناطق خارج از دریای سرزمی نی جمهوری اسلامی در خلیج فارس و اختلافات سیاسی و قطع روابط دیپلماتیک با آمریکا و ... به مهمترین عوامل عدم علاقمندی مقامات ایران برای پیوستن به آن معاهده می باشد. نماینده ایران که نقش فعالی در مذاکرات سومین کنفرانس سازمان ملل برای حقوق دریاها 1982 نیویورک داشت ، چه در مذاکرات و سخنرانی ها و چه در صدور بیانیه واعلامیه تفسیری رژیم عبور ترانزیت بر تنگه هرمز را نپذیرفت و این تنگه را بخشی از دریای سرزمینی ایران می دانست که رژیم عبور بی ضرر می بایست بر آن حاکم گردد . همچنین اعتقاد داشت عبور شناورهای جنگی نیز از دریای سرزمینی ایران ممنوع است . اما کنوانسیون 1982 نه تنها رژیم حقوقی تنگه های بین المللی ( از جمله تنگه هرمز ) را عبور ترانزیت اعلام کرده ( ماده 37 ) که عبور ناوهای نظامی نیز از دریای سرزمینی ممنوع نکرده است . عدم پذیرش حق شرطReservation)توسط معاهده حقوق دریاها و همچنین ماده 287 کنوانسیون نیز که به اصل پذیرش اختیاری صلاحیت اجباری محاکم بین المللی اشاره نموده ، عاملی گردیده تا جمهوری اسلامی ایران به دلیل اهمیت استراتژیک جزایر تنب و ابوموسی و اختلاف با امارات متحده عربی ، چندان علاقه ای از پیوستن به معاهده حقوق دریاها نداشته باشد جالب تر اینجاست که ایالات متحده آمریکا به عنوان میزبان مذاکرات ، برخلاف ایران که معاهده را امضاء کرده ، نه تنها به آن رای مخالف داد که تاکنون نیز نشانه عملی برای پیوستن به معاهده انجام نداده است