بررسی ساختار و عملکرد محله در شهرهای ایرانی- اسلامی

واژه محله در فرهنگ لغت به معنای محدوده ای در شهر یا روستا است که در برگیرنده کوچه ، خانه و ساختمان هایعمومی است . در بحث طراحی شهری محله یکی از عناصر مهم شکل دهنده ی سیمای شهر به حساب می آید و جز کوچکترین واحد کالبدی و اجتماعی و حتی قومی در استخوان بندی شهرسازی ایرانی - اسلامی به شمار می رود.در طیدوره های مختلف با تاثر از مبانی شهرسازی اسلامی مولود تغییر و تحول بوده است به دنبال دگرگونی در نظام اجتماعی– اقتصادی و سیاسی کشور از سالهای 1300 به بعد و شروع برنامه ریزی های شهری بعد از سالهای 1336 که منجر بهفروپاشی بافت های قدیم شهری و گسترش فضایی شهرها شد ، نظام محله از هم فروپاشید و اعتبار سابق خودش را ازدست داد شهرنشینی شتابان تغییرات در استخوان بندی و تحولات آن را موجب گردیده است . هدف از این مقالهاولا دست یابی به چارچوب تیوریک و نظری مناسب در ارتباط با مفهوم محله براساس عناصر و مولفه های اصلی با روشتوصیفی - تحلیلی بر ساختار و عملکرد محله در شهرسازی ایرانی – اسلامی ،دوما تبیین دیدگاه های نظری در رابطه باعملکرد محله در شهر ایرانی – اسلامی می باشد ثانیا ساختار محله و ویژگی های وخصوصیات آن و با مراجعه به منابعمعتبر تاریخی – تفسیری و اسنادی گرد آوری شده است .نتایج حاصله نشان می دهد ، استخوان بندی محله ، سلسلهمراتب در دسترسی ها و ترکیب اجتماعی و هویت آن ضمن متاثر از تحولات اقتصادی اجتماعی و... ، گسستی در کالبد وعملکرد را شاهد بوده است.

کلیدواژه ها:

ساختار ، شهر ایرانی - اسلامی ، محله ، عملکرد