بررسی تأثیر آنتاگونیستی جدایههای Bacillus sp. وTrichoderma spp. علیه قارچ پوسیدگی ذغالی گوجه فرنگی Macrophomina phaseolina در آزمایشگاه و گلخانه

استفاده از کنترل بیولوژیکی بیماریهای گیاهی یک روش جایگزین مناسبی برای مدیریت بیماری های گیاهی درنظر گرفته شده است. بیوکنترل سازگار با محیط زیست، بی خطار و در برخی موارد تنها گزینه ی در دسترس برایحفاظت از گیاهان در برابر عوامل بیماریزا است. در این تحقیق اثر بازدارندگی جدایه های انتاگونیست Bacillus sp. ، Trichoderma harzianum و Trichoderma virens روی قارچ Macrophomina phaseolina عامل پوسیدگیذغالی گوجه فرنگی، در شرایط ازمایشگاه و گلخانه بررسی شد. از 151 جدایه باکتری جداسازی شده، هشت جدایه در نزمون کشت متقابل با بیمارگر هاله بازدارندگی ایجاد کردند. بیشترین اثر بازدارندگی مربوط به جدایه BS1 و کمترین اثربازدارندگی مربوط به جدایه BS8 بود. جدایههای ننتاگونیستی قارچی T. harzianum و T. virens توانایی مهار قارچ بیمارگر را داشتند و بهترین عملکرد مربوط به T. harzianum بود. در شرایط گلخانهای جدایههای انتاگونیستی به کار برده شده در حضور بیمارگر باعث کاهش شدت بیماریزایی آن شدند. جدایه BS1 و BS2 از نظر میانگین تاثیر رویشدت بیماریزایی تفاوت معنی داری را در سطح 5 درصد نشان ندادند و در میان دو جدایه قارچی T. harzianum و T. virens هم، از این نظر تفاوت معنی داری مشاهده نشد. این نتیجه بیان کنندهی این است که جدایاه ها از نظر میزان تاثیر بر شدت الودگی قارچ عامل بیماری در گلخانه اثر یکسانی داشتهاند. اما جدایه های باکتریایی عملکرد بهتری نسبتبه قارچ های انتاگونیست نشان دادند. جدایه BS1 نسبت به بقیه جدایهها عملکرد بهتری را در کاهش شدت بیماری و افزایش طول ریشه، وزن تر و خشک ریشه و ساقه نشان داد. فقط از نظر افزایش طول ساقه T. virens عملکرد بهتری را نسبت به جدایه BS1 داشت.

کلیدواژه ها:

آنتاگونیست ، تریکودرما ، باسیلوس ، بیوکنترل ، پوسیدگی ذغالی