بررسی نقش آب بندانها بعنوان راهکاری برای مقابله با خشکسالی در شمال کشور

پراکنش نامنظم باران در استان های شمالی کشور موجب می شود تا در فصل تابستان که اغلب زمین های کشاورزی زیرکشت انواع محصولات است با کمبود رطوبت موجود در خاک مواجه شوند. شدت بالای تبخیر، تعرق و کمبود بارندگی سبب به هم خوردن تعادل رطوبتی خاک و گیاه می شود. به همین منظور یکی از راهکارهای مدیریتی برای مقابله با کم آبی در مناطق شمالی کشور ایجاد آب بندان می باشد. آب بندانها یا استخرهای سنتی ذخیره آب از دیرباز پشتوانه اصلی منابع آبی شالیزارهای مناطق شمالی کشور بوده و در مواقع خشکسالی بویژه در سالهای اخیر بعنوان یک جایگزین مناسب شبکه های آبیاری عمل نموده اند. از جمله دلایل گسترش روزافزون این آب بندان ها را می توان، لوازم کار نسبتا ساده، ساده بودن ساخت آن و دوام قابل توجه آن نسبت به سایر روشها دانست. آب بندان ها نقش بسیار مهمی را در کشاورزی مناطق شمالی کشور ایفا می کنند آن چنان که نقش آب بندان ها در استان های شمالی کشور را مشابه نقش قنوات در استان های مرکزی و کویری و گرم و خشک کشورمی دانند.طبق بررسی های انجام شده مشخص گردید که آب بندان های استانهای شمالی کشور تحت تاثیر فعالیت های انسانی،دستخوش تغییرات چشمگیر گردیده آنچنانکهساختار گیاهان موجود در آن دستخوش تغییرات قرار گرفته و سطح آب آن توسط گونه های گیاهانی غیر قابل استفاده تسخیر شده است.

کلیدواژه ها:

آب بندان ، شمال کشور ، خشکسالی ،