بررسی وراثت پذیری صفات مهم فنولوژیک وکمی ذرت (Zea mays L.) در منطقه ایلام

به منظور بررسی روابط رگرسیونی صفات مرفولوژیک و اجزاء عملکرد دانه 12 هیبرید جدید ذرت آزمایشی در قالب طرح بلوک های کاملاً تصادفی با چهار تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان ایلام واقع در شهرستان مهران و در سال زراعی91-1390 اجرا گردید. نتیجه تجزیه واریانس و مقایسه میانگین صفات در بین ژنوتیپ های مورد بررسی نشان داد که برای صفات تعداد روز سبزشدن تا رسیدگی فیزیولوژیک، تعداد روز تا ظهور کاکل، تعداد روز تا ظهور دانه گرده، درصد چوب بلال، عملکرد بلال در کرت، عملکرد دانه در هکتار، عمق دانه، تعداد شاخه های فرعی گل تاجی، طول بلال، ارتفاع بلال از سطح زمین و مساحت کل برگ در متر مربع تفاوت معنی داری بین ژنوتیپ ها در سطح احتمال یک درصد و برای صفات فاصله زمانی بین ظهور گل تاجی تا ظهور گل ابریشمی ( ASI ) ، وزن هزار دانه، تعداد دانه در ردیف، تعداد ردیف دانه و ارتفاع بوته تفاوت معنی داری بین ژنوتیپ ها در سطح احتمال پنج درصد وجود دارد. نتایج حاصل از مقایسه میانگین ها به روش دانکن نشان داد که ژنوتیپ های 7 و 12 (SC 704 & SC 615 ) با داشتن عملکرد دانه 9.39و 9.37 تن در هکتار در بالاترین سطح و ژنوتیپ های 8 و 4 (SC 613&SC 616) با داشتن عملکرد دانه 24 . 5 و 76 . 5 تن در هکتار در پائین ترین سطح قرار گرفتند. نتیجه همبستگی صفات نشان داد که عملکرد بلال با عملکرد دانه، عملکرد بلال با عمق دانه، ارتفاع بلال و ارتفاع بوته، عمق دانه با وزن هزاردانه، طول بلال با وزن هزار دانه، تعداد ردیف دانه با ASI و ASI با روز از سبز شدن تا رسیدگی فیزیولوژیک همبستگی مثبت و معنی دارمی باشد. در بررسی وراثت پذیری عمومی صفات مورد مطالعه مشخص شد بیشترین و کمترین وراثت پذیری عمومی به ترتیب مربوط به مساحت کل برگ در متر مربع( 94.75%) و تعداد دانه در ردیف (0.54%) بود.

کلیدواژه ها:

ذرت ، تجزیه واریانس ، ضرایب همبستگی ، وراثت پذیری عمومی