بررسی نقش و تاثیر محیط نهادی و محیط کسب و کار در اثربخشی سیاست تحریم: یک تحلیل تجربی مبتنی بر داده های پنل

برنامه ریزی و سیاستگذاری برای کاهش اثربخشی تحریم به ویژه در اقتصاد ایران و سایر کشورهای صادرکننده نفت، متضمن طراحی سیاستهای اقتصادی مناسبی است که ضمن رشد و توسعه روزافزون، میزان وابستگی اقتصادی و آسیب پذیری ناشی از آن را کاهش دهد در این مقاله سعی شده است نقش و تاثیر محیط نهادی و محیط کسب و کار بر میزان وابستگی اقتصادی و از این طریق بر اثربخشی سیاستهای تحریمی مورد ارزیابی و تحلیل تجربی قرار گیرد و از آنجا که بخش زیادی از آسیب پذیری ساختار اقتصادی در ایران (و ا لبته کشورهای مشابه) به وابستگی بیش از حد آن به صادرات نفت خام مربوط می شود؛ در برآورد مدلهای این تحقیق از تکنیک داده های تابلویی برای ایران و منتخبی از کشورهای صادرکننده نفت عضو اوپک استفاده شده و با برآورد مدلهای طراحی شده برای محیط نهادی طی دوره زمانی 1996 الی 2008 و مدلهای طراحی شده برای محیط کسب و کار طی دوره سالهای 2005 الی 2011 در قالب ساختار رگرسیون تلفیقی (CEM) و اثرات ثابت (FEM)؛ بر مبنای آزمون لیمر مشخص گردیده مدل ذاتا دارای اثرات ثابت می باشد. نتایج حاصل از برآورد مدلها و تخمین کششها در این مقاله فرضیه های تحقیق مبنی بر تاثیر مثبت کیفیت بهتر محیط نهادی و همچنین محیط کسب و کار در افزایش صادرات غیرنفتی کشورهای منتخب و بنابراین در کاهش آسیب پذیری آنها در مقابل تحریم را تایید می نماید. در بخش انتهایی نیز بر مبنای دستاوردهای تحلیلی این مطالعه، توصیه های سیاستی متعددی به تفکیک محیط نهادی و محیط کسب و کار پیشنهاد شده است.

کلیدواژه ها:

تحریم ، محیط نهادی ، محیط کسب و کار ، وابستگی اقتصادی ، داده های تابلویی