بررسی عوامل مؤثر بر تجارت محصولات کشاورزی ایران به کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی بر اساس مدل جاذبه تجارت در سال های وجود تحریم

این مطالعه برای بررسی مهمترین تعیین کننده های تجارت کشاورزی با کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی (OIC) در سال های وجود تحریم، مدل جاذبه و داده های ترکیبی را به کاربرده است. بدین منظور آمار صادرات و واردات محصولات کشاورزی ایران برای دوره زمانی 2006 تا 2011 از سازمان گمرک ایران تهیه و سایر داده ها از پایگاه های اینترنتی مختلف برای همین دوره ی زمانی به دست آمد. برآورد اثرات تصادفی و انجام آزمون هاسمن منجر به انتخاب مدل اثرات ثابت جهت تعیین اثر متغیرهای مستقل بر متغیر وابسته گردید. در این پژوهش تأثیر متغیرهای مستقل تولید ناخالص داخلی، متغیر مشابهت لیندر، فاصله جغرافیایی، تشابهات دینی و متغیرمجازی مرز مشترک بر هر یک از محصولات کشاورزی ایران برآورد شد. نتایج نشان داد که تولید ناخالص داخلی شرکای تجاری و هم مرز بودن اثر مثبت بر تجارت محصولات کشاورزی دارد. همچنین متغیرهای اثر لیندر و فاصله جغرافیایی تأثیر منفی بر صادرات و واردات محصولات کشاورزی ایران داشتند و متغیر تشابهات دینی از لحاظ آماری بی معنی هستند. با توجه به وابستگی منفی میان تجارت محصولات کشاوروزی با فاصله جغرافیایی کشورها، تقویت زیرساخت های حمل و نقلی بین المللی پیشنهاد می گردد.

کلیدواژه ها:

سازمان کنفرانس اسلامی (OIC) ، الگوی جاذبه تعمیم یافته ، داده های تابلویی ، تجارت محصولات کشاورزی