ارزیابی نقش عملیات پخش سیلاب در استقرار پوشش گیاهی (مطالعه موردی امامزاده جعفر گچساران)

پخش سیلاب نقش مؤثری در تغذیه آب های زیرزمینی و احیا و تقویت پوشش گیاهی دارد. در همین راستا طبق اندازه گیری های صورت گرفته به منظور ارزیابی نقش عملیات پخش سیلاب بین سطح اراضی کشاورزی، مرتعی و باغی و مرکبات عرصه پخش سیلاب در قبل و بعد از عملیات پخش مقایسه ای صورت گرفت. نتایج نشان داد که بعد از عملیات آبخوانداری حدود 200 هکتار از اراضی بایر قبل از عملیات پخش، در بعد از عملیات این اراضی بایر تحت پوشش درختان اکالیپتوس، انجیر، پسته اهلی، پسته وحشی و بادام و معادل 500 هکتار اراضی مرتعی قرار گرفت. به طوریکه با استقرار این گونه ها علاوه بر ایجاد فضای سبز از نظر اکولوژیکی تغییرات چشمگیری حاصل گردیده است. پس از احداث عرصه پخش سیلاب و دریافت سیلاب های فصلی علاوه بر ایجاد فضای سبز از نظر اکولوژیکی تغییرات چشمگیری حاصل گردیده است. پس از احداث عرصه پخش سیلاب و دریافت سیلاب های فصلی علاوه بر ایجاد فضای سبز از نظر اکولوژیکی تغییرات چشمگیری حاصل گردیده است. پس از احداث عرصه پخش سیلاب و دریافت سیلاب های فصلی علاوه بر کنترل سیل، میزان رشد گونه های گیاهی به نحو مطلوبی تغییر کرد و ترکیب و تنوع گیاهان علوفه ای از Stipa به انواع لگومهای یکساله و سایر گندمیان یکساله تغییر پیدا کردند که زمینه و بستر مناسبی را برای تفرجگاه شهروندان گچساران فراهم نموده است. ایجاد باغهای مرکبات و زراعت صیفی جات نیز از جمله تغییر کاربری زمینهای حاشیه مسیل بوده که در اثر مهار سیلاب اتفاق افتاده است. پس از گذشته حدود 10 سال از اجرای طرح پخش سیلاب بالغ بر 1100 هکتار از اراضی حاشیه شهر گچساران که بصورت یک پادگانه آبرفتی با شرایط سخت سنگلاخی و بیانانی نمود داشت، در حال حاضر به یک عرصه مناسب جهت کشت و زرع و تفرجگاه نمایان است. در این عرصه علاوه بر استقرار گونه های جنگلی بومی، بیش از 80 هزار اصله نهال اکالیپتوس، انجیر، پسته، چمیو، بادام کاشته شده اند که همگی استقرار یافته و چشم انداز بسیار زیبایی را به وجود آورده است و بعنوان یکی از مکان های تفریحی شهروندان گچسارانی در ایام تعطیلات تبدیل شده است.

کلیدواژه ها:

پخش سیلاب ، امامزاده جعفر ، بیابانزایی ، آبخوانداری