ارزیاتی عملکرد مدل SWAT در ضثیه سازی رواناب

حیات بشر، شاهد حوادث هیدرولوژیکی نظیر سیل، کمبود آب و خشک سالی است که دامنه خطر آن ها تابع رفتار متغیرهای هیدرولوژیکی و خصوصیات حوضه آبخیز است. در این رابطه مدل هایی هستند که قادرند رفتار و خصوصیات حوضه را شبیه سازی نمایند. یکی از اطلاعات مورد نیاز این مدل ها، مدل رقومی ارتفاعی DEM است که دقت مکانی آن در پیکربندی حوضه مؤثر می باشد. در این پژوهش تلاش شد تا اثر استفاده از نقشه های توپوگرافی 1:25000 و منابع مختلف ارتفاعی رقومی SRTM ؛ ASTER برابر مقادیر پارامترها و نتایج برآورد رواناب ماهانه با مدل SWAT مورد ارزیابی قرار گیرد. ابتدا رواناب حوزه برمبنای استفاده از نقشه توپوگرافی تهیه شد و برای اطمینان از قابلیت مناسب شبیه سازی شرایط هیدرولوژیکی حوزه توسط مدل، با واسنجی گردید. معیار ناش - ساتکلیف در مرحله واسنجی و اعتبار سنجی برای دبی ماهانه به ترتیب 0.79 و 0.79 به دست آمد که کارایی مدل SWAT را در برآورد رواناب و مطلوبیت نسبتاً خوبی نشان می دهد. سپس براساس مقادیر بهینه پارامترهای به دست آمده در واسنجی ، شبیه سازی جریان رودخانه برای سایر DEM ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد در صورت استفاده از مدل های ASTER و SRTM مقادیر پارامترهای ژئومورفولوژیکی نظیر شیب متوسط سیر حوزه ها بیشتر و طول جریان در صطح الرض و همچنین دبی اوج رواناب حوادث کمتر از نقشه های توپوگرافی 1:250000 می باشند.

کلیدواژه ها:

مدل مدل ، رواناب ، منابع مختلف تهیه نقشه های رقومی ارتفاعی DEM ، شاخص های ارزیابی نس - ساتکلیف