برآورد میزان فرسایش و تولید رسوب با مدل های EPM و MPSIAC با استفاده از GIS ؛ مطالعه موردی: حوضه آبخیز محمودیه

وجود عوامل طبیعی زمینه ساز فرسایش در ایران، باعث شده است که این کشور پتانسیل بالایی را برای فرسایش آبیداشته باشد. کنترل فرسایش، نیازمند کسب اطلاع از وضعیت موجود میباشد و برای برآورد آن روشهای متعددی درکشورهای گوناگون ارایه گردیده است. در این مطالعه از دو مدل EPM و MPSIAC و نرم افزار GIS برای برآوردمیزان فرسایش و رسوب در سطح حوضه آبخیز محمودیه استفاده شده است. به منظور محاسبه شدت فرسایش به روشEPM ، اطلاعات و نقشه های توپوگرافی، کاربری اراضی، پوشش گیاهی، وضعیت خاک، شیب، زمین شناسی وسنگ شناسی منطقه تهیه شد. با استفاده از جداول و نمودارهای مربوط به مدل EPM و روابط مربوطه، چهار عامل موردنیاز مدل تعیین گردید و فرسایش و رسوب ویژه به ترتیب 400/1 و 201/79 (مترمکعب در کیلومترمربع در سال) به دست آمد. در روش MPSIAC پس از تعیین عوامل نه گانه موردنیاز مدل و محاسبه درجه رسوب دهی هر واحد، با استفاده ازروابط مربوطه، میزان فرسایش و رسوب متوسط حوزه به ترتیب 312/96 و 253/48 (مترمکعب در کیلومترمربع در سال) به دست آمد. براساس بررسی های کیفی و کمی صورت گرفته اولویت بندی از نظر مناطق حساس صورت گرفت و زیرحوضه ها در سه کلاس قرار گرفتند و همچنین راهکارهای حفاظتی مناسب به تفکیک هرکلاس ارایه گردید.

کلیدواژه ها:

فرسایش ، رسوب ، MPSIAC ، EPM