تحلیل عملکرد شهرهای میانی در فضای سرزمینی منطقه آذربایجان

در بحث توزیع فضایی جمعیت و امکانات یکی از پایه ترین مباحث لزوم نگرش به سطوح عملکردی سلسله مراتب سکونتگاهیمی باشد، آنچه مطالعات انجام شده بطور عام در جهان سوم و بطور خاص در کشور ایران نشان می دهد، کمبود شهرهای میانی در سلسله مراتب سکونتگاهی مشهود است،ارتباط و پیوند بین سطوح بالاتر و پایین تر با مشکل جدی مواجه است و شکاف بزرگی درسکونتگاه های انسانی دیده می شود. منطقه مورد مطالعه، آذربایجان می باشد، چرا که یکی از کانون های مهم شهری در گذشته و حال می باشد، که با وجود شهر تبریز و چند شهر بزرگ پدیده ماکر وسفالی و نخست شهری در آن در دوره های معاصر مشهوداست. سوأل این تحقیق این بوده که آیا در سال های اخیر این روند تشدید شده و یا کاهش یافته است.در این زمینه عملکرد شهرهای میانی در منطقه در چه حدی بوده است و نقش این شهرها در توزیع فضایی جمعیت آذربایجان بهتر شده است؟ برای درک بهتر ،کل شهرهای منطقه بررسی شده است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی بوده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که در طول شش دوره سرشماری از قدرت عملکردی و جمعیتی شهرهای بزرگ به ویژه شهر تبریز کاسته شده است و شهرهای میانی عملکرد بهتریدر سطح منطقه داشته اند، البته تعداد کم این شهرها یکی ار مشکلات شبکه شهری می باشد، همچنین عملکردشهرهای کوچک به ویژه بین 25 هزار و 50 هزار نفر با گذشت زمان خیلی بهتر شده است. درپایان نیز چشم انداز شهرهای میانی در آینده مورد بررسی قرا گرفته است

کلیدواژه ها:

شهرهای میانی ، تعادل منطقه ای ، نظام شهری ، پخشایش عملکرد شهری