ارزیابی روشهای تهیه منحنی IDF با رابطه ی مبتنی بر تلفیق ماهیت فرکتالی بارش و توزیع مقادیر حدی تعمیم یافته (مطالعه موردی حوضه ی آبریز عمارت- قوچان)

رابطه ی بین شدت-مدت فراوانی بارش (IDF) یکی از مهمترین ملزومات مورد نیاز در زمینه ی برنامه ریزی، طراحی و عملکرد سازه های هیدرولیکی و پروژه های مختلف منابع آب می باشد. عمدتأ استخراج منحنی های IDF مستلزم تجزیه و تحلیل های آماری بر داده های بارش در تداوم های مختلف می باشد و لذا هنگامی که حوضه ی مورد مطالعه فاقد آمار و یا دارای آماری محدود باشد، بررسی مشکل می گردد. این در حالی است که در اغلب حوضه ها دسترسی به آمار بارش روزانه به سهولت امکان پذیر می باشد. حوضه آبریز عمارت قوچان در شرق شهرستان قوچان و در تقسیم بندی کلی حوضه های آبریز خراسان در داخل حوضه آبریز اترک از حوضه های شش گانه خراسان قرار دارد. با توجه به اینکه در ایستگاه مبنا، تنها داده های بارش روزانه موجود بود، لذا تحقیق حاضر به ارزیابی و مقایسه ی نتایج حاصل از روابط تجربی متداول در استخراج منحنی IDF با روش مبتنی بر رویکرد تلفیق ماهیت فرکتالی داده های بارش و توزیع مقادیر حدی تعمیم یافته می پردازد. به منظور استخراج منحنی به روش معمول، از آمار بارش های ایستگاه سینوپتیک قوچان استفاده گردید. در نهایت برای تخمین میزان خطای این دو روش نسبت به روش متداول از معیار میانگین قدرمطلق تفاوت نسبی (MARD) بهره گرفته شد. نتایج، نشان از برتری دقت رابطه تلفیق تئوری فرکتال و توزیع مقادیر حدی تعمیم یافته با متوسط درصد خطای 6/46 نسبت به روابط تجربی با متوسط درصد خطای 28/80 دارد. از مزایای این روش نسبت به روش های معمول تهیه ی منحنی IDF قابلیت اطمینان بالاتر در پی کاهش حجم محاسبات و عدم نیاز به داده های بسیار که اغلب موجود نمی باشد، است.

کلیدواژه ها:

منحنی IDF ، ماهیت فرکتالی بارش ، توزیع مقادیر حدی تعمیم یافته ، حوضه آبریز عمارت