شبیه سازی روزانه دبی در زیرحوضه میانی حوضه آبخیز هلیل در استان کرمان با استفاده از نرم افزار SWAT

شبیه سازی پدیده های هیدرولوژیکی حوضه ها در ارائه راه حل بهینه در مدیریت کیفی و کمی منابع آب موثر است. در این مطالعه برای شبیه سازی هیدرولوژیکی زیر حوضه میانی حوضه هلیل رود در استان کرمان، مدل SWAT به کار گرفته شد. بدین منظور رواناب این زیرحوضه طی سال های - آماری 1994-2010 شبیه سازی گردید. سال 1994 جهت آماده سازی مدل، سال های 1995 تا 2006 جهت واسنجی مدل و سالهای 2007 تا 2010 جهت صحت سنجی مدل در نظر گرفته شدند.. نتایج مدل با استفاده از اندازه گیریهای روزانه دبی در ایستگاه های هیدرومتری دهرود، حسین آباد و کهنک شیبانی و روش SUFI-2 در نرم افزار SWAT-CUP طی دوره آماری 1995-2006 مورد آنالیز حساسیت و واسنجی و تحلیل عدم قطعیت قرار گرفت. توانایی مدل SWAT در شببیه سازی حوضه به کمک ضریب نش - ساتکلیف (NS) و ضریب تعیین (R2) مورد ارزیابی قرار گرفت. ضریب تعیین در دوره واسنجی برای ایستگاه های هیدورمتری دهرود، حسین آباد و کهنک شیبانی به تریبت 0.45 و 0.9 و 0.76 به دست آمد. همچنین ضریب نش ساتکلیف برای سه ایستگاه ذکر شده به تریبت 0.44 و 0.89 و 0.52 به دست آمد. حساسیت پارامترهای جریان با استفاده از معیارهای p-Value و t-Stat در SUFI-2 تعیین شد. پس از واسنجی پارامترهای حساس و محاسبه مقدار بهینه پارامترها، مقادیر جدید پارامترها در مدل SWAT به روزرسانی شد و مدل برای دوره آمار 2007 تا 2010 مجدداً اجرا شد. ضریبت تعیین در دوره صحت سنجی برای سه ایستگاه هیدورمتری دهرود، حسین آباد و کهنک شیبانی به تریبت 0.57 و 0.83 و 0.72 به دست آمد. همچنین ضریب نش ساتکلیف در دوره صحت سنجی برای سه ایستگاه ذکر شده به تریبت 0.57 و 0.82 و 0.57 به دست آمد. نتایج نشان داد که مدل SWAT ابزار مناسبی در رابطه با شبیه سازی شدت جریان رودخانه در مقیاس روزانه می باشد. بنابراین می توان از این مدل جهت اجرای سناریوهای مدیریتی استفاده کرد.

کلیدواژه ها:

SWAT ، SWAT-CUP ، روش SUFI-2 ، اعتبارسنجی ، واسنجی ، آبخیز هلیل رود و رودشور