تاثیر زمان عملیات همگن سازی بر ریزساختار آلیا ژ حافظه دار NiTiHf

آلیاژهای حافظه دار پایه NiTi در حین انجماد به دلیل وجود جدایش در فرآیند انجماد سبب توزیع غیر یکنواخت عناصر آلیاژی در زمینه و همچنین پیدایش فاز ثانویه به هم پیوسته در زمینه آلیاژ می شود. این فاز به دلیل تردی و عدم شکل پذیری باعث شکستن قطعه در حین عملیات تغییر شکل می شود. بنابراین می بایست توسط عملیات همگن سازی و سرد کردن سریع آلیاژ پیوستگی و توزیع فاز ثانویه را در زمینه آلیاژ کنترل نمود. آلیاژهای NiTiHf از خانواده آلیاژهای حافظه دار دمای بالا می باشد. عملیات همگن سازی در آلیاژهای NiTiHf در دمای حدود 1000 درجه سانتیگراد انجام می گردد. زمان عملیات همگن سازی به میزان جدایش عناصر ایجاد شده در آن و نیز ابعاد نمونه بستگی دارد. لذا در این تحقیق اثر زمان همگن سازی بر ریزساختار آلیاژ حافظه دار دمای بالا Ni50Ti35Hf15 مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور پس از آلیاژسازی و ریخته گری نمونه در کوره القایی تحت خلأ (VIM) جهت بررسی زمان همگن سازی نمونه ها در دمای 1000 درجه سانتیگراد و زمانهای 5 و 10 و 15 و 20 ساعت د ر کوره تحت محیط محافظ همگن شدند و پس از آماده سازی بررسیهای ریزساختاری با میکروسکوپ نوری و الکترونی به روی نمونه ها انجام شد . نتایج نشان می دهد که با افزایش زمان عملیات همگن سازی انحلال رسوبات تجمع یافته افزا یش یافته و توزیع فاز ثانو یه در زمینه بصورت یکنواخت می گردد.

کلیدواژه ها:

آلیاژهای حافظه دار ، NiTiHf ، همگن سازی ، فاز ثانویه