تولید و مشخصه یابی پوشش نیکل فسفر بر روی مس به روش آبکاری الکترولس و بررسی تاثیر زمان و دمای عملیات حرارتی بر روی سختی آن

مس و آلیاژهای آن با توجه به مقاومت بالای خود در برابر خوردگی همیشه در صنایع دریایی مورد توجه بوده است. اما مس فلزی نسبتا نرم به حساب می آید و در مواقعی که نیاز به خواص مکانیکی بالاتر باشد، می بایست خواص سطحی آم بهبود یابد. به همین منظور عملیات سطحی متفاوتی بر روی مس انجام می شود. یکی از این روش ها اعمال پوشش الکترولس نیکل فسفر به دلیل خواص مکانیکی خوب، مقاومت به خوردگی مناسب و عملیات حرارتی پذیر بودن آن بر روی مس می باشد. در این پژوهش پس از آماده سازی سطحی مس که شامل سنباده زنی، چربی زدایی و فعال سازی بود فلز به مدت 1 ساعت در محلول اشلوتر SLOTONIP 70A قرار گرفت. تصاویر میکروسکوپ الکترونی (SEM) و نتایج آزمون طیف نگار تفکیک انرژی (EDS) تشکیل پوشش الکترولس نیکل فسفر ( با 10/83% فسفر) با ساختاری گنبدی شکل را تایید کرد. در الگوی پراش اشعه ایکس هم تپه پهنی حاکی از ساختار غیر کریستالی پوشش وجود داشت. زبری سطح نیز به دلیل مورفولوژی پوشش بدست آمده 0/8 میکرون افزایش یافت. سپس به بررسی تاثیر دما و زمان عملیات حرارتی بر روی سختی این پوشش پرداخته شد که نتایج سختی با آنالیز پرتو ایکس همسو بود. بیشترین سختی در دمای 400 درجه سلسیوس بدست آمد که با کمک پراش اشعه ایکس مشخص شد، این افزایش سختی به دلیل حضور فازهای Ni کریستالی و Ni3P در این دما می باشد. همچنین مشخص شد که پس از 75 دقیقه عملیات حرارتی افزایش زمان در این دما، تاثیری چندانی بر روی سختی نخواهد داشت.

کلیدواژه ها:

مس ، الکترولس ، نیکل فسفر ، عملیات حرارتی ، سختی