نگاهی به تاریخچه آبیاری ومشارکت مردم در بهره برداری از شبکه های آبیاری در استان بوشهر

سابقه پیدایش مدیریت آب را می توان به زمان ساکن شدن انسان و شروع کشاورزی درکنار رودخانه ها پیوند داد.دراستان بوشهر با اقلیم گرم وخشک وجود آثار سازه های آبی مربوط به دوران هخامنشی و ساسانیان نشانگر توجه ویژه مردم وحکومتها به آب است. تا قبل از سال 1318 بهره برداری ازمنابع آب دراستان بوشهر توسط مالکان و خوانین محلی مدیریت می شد. وجود شبکه های آبیاری و نخیلات با قدمت بیش از یکصد سال از دلایل اثبات این واقعیت است. تشکیل بنگاه مستقل آبیاری درسال 1318 را می توان نقطه شروع حاکمیت و اعمال مدیریت دولتی بر آب دراستان بوشهر دانست. بنگاه مستقل آبیاری به عنوان یک تشکیلات منسجم و قدرتمنددرمنطقه حاکمیت می کرد، به نحوی که حتی درامورسیاسی، انتظامی و اقتصادی منطقه دخالت داشت. به عنوان نمونه فعالیت بنگاه در توزیع آذوقه در قحط سالی ها، همکاری دراجرای اصلاحات ارضی، درگیری با قدرتهای محلی درمورد بهره برداری از آب کشاورزی را می توان ذکرکرد. با تشکیل بنگاه مستقل آبیاری، مشارکت مستقیم مردم دربهره برداری از آب ، به شکل پرداخت سهمی از محصول تغییر یافت. دردهه 1340 با تشکیل وزارت آب و برق و سازمانهای آب منطقه ای، بنگاه مستقل آبیاری شبانکاره، تحت عنوان آبیاری ناحیه دشتستان، زیرنظر آب منطقه ای فارس قرارگرفت. درسال 1370 با مطرح شدن بحث خصوصی سازی ،این تشکیلات به شرکت بهره برداری ازشبکه های آبیاری وزهکشی استان بوشهر(سهامی خاص) تبدیل شد. روندمشارکت مردم در مدیریت شبکه های آبیاری قبل و بعد از تشکیل بنگاه مستقل آبیاری و درطول دوره فعالیت شرکت بهره برداری به عنوان محورهای اصلی بحث دراصل مقاله تشریح شده است.