پیشبینی خشکسالی کشاورزی و تاثیر آن بر سطح منابع آب زیرزمینی استان، مطالعه موردی شهرستان زنجان

خشکسالی هیدرولوژیکی یک مسئله جدی برای اجتماعات انسانی و اکوسیستم است که در نتیجه تغییرات اقلیمی بوجود میآید. خشکسالی به عنوان یک پدیده نامطمئن و غیر قابل پیشبینی، پدیدهای متناوب و منطقهای است که با ایجاد کمبود آب در هوا و خاک بر عملکرد و تولیدات محصولات زراعی دیم تاثیر میگذارد. کشاورز ریسک گریز، برای جلوگیری از عملکرد پایین کشت دیم رو به کشت آبی میآورد، در نتیجه بر سطح منابع آب زیرزمینی تاثیر میگذارد. برآورد و پیشبینی شدت و نوسانات وقوع خشکسالی در جلوگیری از تخریبهای اقتصادی، اجتماعی و منابع زیرزمینی از اهمیت زیادی برخوردار است. خشکسالی ملایم و طولانی ممکن است بیشتر از یک خشکسالی کوتاه مدت و شدید بر اقتصاد و سطح منابع آب یک کشور و یا منطقه تاثیر بگذارد. در مطالعه حاضر با استفاده از مدل خود رگرسیونی، میانگین متحرک انباشتهARIMA)و اطلاعات بارندگی از سال 1379 تا آذر ماه 1389 ، میزان بارندگی برای سه ماه و دو سال آینده، یعنی سالهای 1390 و 1391 پیشبینی و تاثیر آن را بر سطح منابع آب زیرزمینی شهرستان زنجان بررسی شد.که نتایج بدست آمده نشان دهنده کاهش بارندگی سالانه به میزان 4 تا 8 درصد میباشد .بنابراین با پیشبینی خشکسالی میتوان چشم انداز روشنی را در برنامه ریزیهای بلندمدت برای حفظ منابع زیرزمینی به عنوان یکی از محورهای توسعه پایدار مشخص نمود. در نتیجه میتوان با پیشبینی خشکسالی به مقابله با آسیبهای وارده بر منابع آب زیرزمینی پرداخت

کلیدواژه ها:

خشکسالی کشاورزی ، پیشبینی بارندگی ، منابع آب ، شهرستان زنجان ، مدل ARIMA