بررسی میزان آسیب پذیری کالبدی بافت های فرسوده شهری در برابر زلزله و ارائه راهکارهایی جهت کاهش عواقب ناشی از آن (نمونه موردی: منطقه 4 تهران)

امروزه علی رغم پیشرفت های علمی و تکنولوژیکی بشر، هنوز جوانب مختلف پدیده های طبیعی مانند زلزله به طور کامل بر آدمی شناخته نشده است. به این علت سکونتگاه های انسانی و بویژه جوامع شهری همواره مورد تهدید این بلای طبیعی بوده و در برابر آن آسیب پذیر می باشند. در این رابطه و با توجه به وضعیت کشور ایران که در یکی از زلزله خیزترین نقاط جهان قرار گرفته و به طور مداوم مواجه با پدیده زلزله می باشد، لازم است که همواره اقداماتی جهت مقابله و برخوردی منطقی و به حداقل رساندن ابعاد فاجعه آمیز چنین رخدادی صورت گیرد. پهنه های آسیب پذیر و بویژه بافت های فرسوده شهرها نیز از این امر مستثنی نبوده و همواره سرنوشت و فرجام آن ها در پس هر حادثه طبیعی و غیرطبیعی، در معرض فاجعه هایی بس جبران ناپذیر می باشند. در اینجاست که اهمیت اعمال یک برنامه ریزی دقیق و سنجیده شده جهت کاهش عواقب و اثرات ناشی از چنین رخدادی در این پهنه های خطرپذیر آشکار می گردد. این موضوع بویژه در شهرهای مختلف ایران که از بافت های فرسوده و کم دوام قابل توجه ای برخوردارند، اهمیتی دوچندان می یابد. لذا می توان با شناسایی و گونه بندی بافت های فرسوده و اعمال سیاست های مناسب در آن ها، زمینه را جهت کاهش اثرات منفی بلایایی مانند زلزله، قبل از وقوع آن ها فراهم نمود. در این تحقیق سعی شده تا از طریق جمع آوری و تحلیل اطلاعات، گونه های مختلف فرسوده یک بافت شهری نمونه ( منطقه 4 تهران )، شناسایی گردیده و شیوه ها و الگوهای مناسب جهت مداخله در هر یک از این گونه ها در راستای کاهش حداکثر عواقب ناشی از زلزله، ارائه گردد.

کلیدواژه ها:

مدیریت بحران ، زلزله ، بافت فرسوده ، آسیب پذیری