برنامه ریزی مدیریت بحران با رویکرد ایمن سازی مساکن روستایی در برابر زلزله

سوانح و حوادث طبیعی سالانه سبب خسارت های بسیار قابل توجه جانی و مالی در کشور می شود. قرارگیری مناطق مختلف ایران بر روی نوار زلزله خیز، آسی بپذیری بالای بناهای احداثی و کمبود زیرساخ تهای لازم برای عملیاتی کردن صحیحمدیریت بحران سبب شده که خطرپذیری لرز های در مناطق شهری و روستایی بسیار بالا ارزیابی شود. آنچه از زلزله یک فاجعه می سازی، عدم آمادگی به منظور مقابله با آن و پیشگیری از عواقب زیا نباری است که به بار میآورد. در این ارتباطیکی از ضروری ترین اقدامات، به کار گیری اصول مدیریت بحران به منظور آمادگی، مقابله و کاهش اثرات، آسی بها و خساراتمخاطرات طبیعی است. بنابراین مدیریت بحران فرآیندی پویا در قالب اقداماتی سنجیده م یباشد که علی رغم اقدامات مؤثر در زمان وقوع بحران و پس از آن، در زمینه کاهش اثرات و آسیب های مخرب ناشی از وقوع سوانح طبیعی به ویژه زلزله نقشبسیار مؤثر و چشمگیری خواهد داشت. مطابق شواهد موجود اکثر ابنیه موجود در روستاها و مناطق روستایی با تأثیرپذیری از اقلیم محیط، ساخته شده از مصالحبنایی هستند. این ساختمان ها به دلیل محل ساختگاه یا ضعف سیستم ساخت، توان ایستادگی در برابر سوانح طبیعی را ندارند و هنگام وقوع زلزله دچار بیشترین خسارت می شوند و با توجه به اینکه درصد قابل توجهی از جمعیت روستانشینکشور در ابنیه ناپایدار با مصالح کم دوام ساکن هستند، ب یتوجهی به بهسازی و مقاو مسازی اینگونه ابنیه موجب تلفات جانی ومالی زیادی در هنگام وقوع زلزله می شود؛ بنابراین ایمن سازی و مقاو مسازی ساختمان های ناپایدار در مناطق روستایی از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. در این راستا پژوهش حاضر در صدد است تا با تحلیل آسیب پذیری ابنیه روستایی درمقابل زلزله از طریق بررسی نقاط ضعف سازه ای و ساختاری ساختما نهای روستایی موجود، روش های کاهش آسیب پذیری این ابنیه را در مقابل زلزله شناسایی کند و روش هایی به منظور ایم نسازی و مقاوم سازی هرچه بیشتر آن ها ارائه نماید. نتایج این پژوهش نشان می دهد که برخی از مساکن روستایی مورد بحث فاقد هرگونه سیستم مقاوم جانبی بودند که تنها راهمقاوم سازی آ نها استفاده از رو شهایی برای بالا بردن سختی جانبی آ نهاست که از آن جمله م یتوان به مسل حسازی دیوارهای این قبیل ساختمان ها اشاره کرد. گروهی دیگر از ساختمان ها به گونه ای ساخته شد هاند که می توان آن ها را به دلیل داشتن سیستم کلاف بندی تا حدودی مقاوم در برابر بار جانبی دانست. برای مقاوم سازی این ساختمان ها باید با اصلاح ضعف های اجرایی، مقاومت مورد نیاز این ساختما نها را تأمین کرد

کلیدواژه ها:

مدیریت بحران ، زلزله ، مسکن روستایی ، آسیب شناسی ، ایمن سازی