بررسی عملکرد و رفتار سقفها در ساختمانهی بنائی و ارائه روشهی عملی بهسازی لرزه ی سقفها

در اکثر ساختمانهای بنائی قدیمی، سقف ساختمان به صورت تخت بوده و توسط طاق ضربی با تیر آهن و یا توسط تیرهای چوبی وپوشش گل اندود اجرا گردیده است. اینگونه از سقفها علاوه بر دارا بودن وزن زیاد، فاقد انسجام و صلبیت کافی جهت انتقال نیروی زلزله به عناصر قائم باربر جانبی ساختمان (دیوارهای بنائی) می باشند. سقفها علاوه بر تحمل بارهای ثقلی، باید در برابر تغییر شکلهای افقی ایجاد شده در صفخه خود دارای مقاومت و سختی کافی بوده و برای تلاشهای برشی و لنگرهای خمشی ایجاد شده در میان صفحه خود طراحی گردند، در غیر این صورت نمی توانند به صورت یک دیافراگم صلب نقش انتقال نیروی جانبی زلزله را به اجزاء قائم باربری که به آنها متصل هستند به خوبی به انجام رسانند. از طرف دیگر عدم انسجام و یکپارچگی سقفها باعث می گردد که در هنگام وقوع زلزله ، سقفها به صورت تکه تکه متلاشی گردیده و سقوط نمایند، که این مورد باعث ایجاد خسارات زیاد جانی و مالی میگردد، در صورتیکه در سقفهای منسجم و یکپارچه پس از تخریب قسمتی از دیوارها، ممکن است سقف سقوط نماید اما متلاشی نمی شود و معمولا پس از سقوط ، هنوز بعضی از نقاط آن بر روی دیوارهای باقیمانده تکیه دارند که در زیر آنها فضای خالی جهت خروج افراد و امدادرسانی در هنگام زلزله وجود دارد. بنابراین با افزایش یکپارچگی و انسجام سقفها، علاوه بر به تاخیر انداختن تخریب سقفها و کمتر کردن خسارات ناشی از متلاشی شدن آنها، می توان صلبیت جانبی سقفها را افزایش داد که باعث توزیع مناسبتر نیروی زلزله بین دیوارهای بنائی گردیده و مقاومت جانبی ساختمان را به میزان زیادی افزایش می دهد. در این تحقیق با استفاده از روشهای تحلیلی، رفتار سقفها مورد مطالعه قرار گرفته و مقاومت و تغییر شکلهای آنها محاسبه گردیده است و روشهای بهبود عملکرد آنها ارزیابی شده است. در نهایت با استفاده از مشاهدات و تجربیات بدست آمده از زلزله های اخیر ایران (مخصوصا زلزله بم) راه کارهای عملی بهسازی سقفها پیشنهاد گردیده است.

کلیدواژه ها:

ساختمان بنائی ، سقف ، دیافراگم صلب ، بهسازی لرزه ای ، مقاوم سازی