مجموعه شا هچراغ (ع) در شهر شیراز در دوره قاجاریه

مجموعه شاه چراغ (ع) از مهم ترین بناهای زیارتگاهی شیراز در دوره های مختلف بوده است. علی رغم اهمیت آن تا کنون تحقیق جامعی برای شناخت این مجموعه از نظر معماری و شهرسازی در دوره های مختلف صورت نگرفته است. هدف این مقاله شناخت موقعیت مجموعه شاه چراغ (ع) در شهر شیراز در دوره قاجاریه (و با تأکید بر نیمه دوم آن) و جستجوی تحولات مجموعه در ارتباط با شهر در سه دوره زمانی از نیمه دوم دوره قاجاریه است. به علت نابودی بخش زیادی از کالبد قاجاری مجموعه و نبود شواهد باستان شناسی این تحقیق بر منابع مکتوب و تصویری به جا مانده تکیه دارد. یافته ها حاکی از آن است که مجموعه شاه چراغ در دوره قاجاریه مهم ترین مجموعه زیارتگاهی شهر بود و در مرکز عینی و ذهنی شهر قرار داشت و به مثابه مفصلی شهری عمل می کرد. با گذشت زمان با ساخته شدن بناهایی جدید یا شکل گیری کارکردهای جدید در اطراف آن این پیوند مجموعه با شهر حتی بیشتر از پیش شد و ارتباط مجموعه را با شهر مستحکم تر کرد.

کلیدواژه ها:

مجموعه شاه چراغ (ع) ، شیراز ، قاجاریه ، معماری اسلامی