بررسی مسائل هیدرولیکی و مقایسه مشخصات فیزیکی و هیدرولیکی مجاری تحت فشار(تخلیه کننده تحتانی)سدها در ایران

مجرای تخلیه کننده تحتانی یکی از ابنیه های هیدرولیکی مهم یک سد میباشد . بدلیل اهمیتی که این سازه ها دارند و بلحاظ سرعت زیاد جریان (بخصوص درمحل قرارگیری دریچه ) و همچنین عدم اطلاعات کافی در زمینه عملکرد مناسب هیدرولیکی آنها ، انجام تحقیقات و بررسیهای بیشتری در این زمینه احساس میگردد . این مقاله با بررسی هفت مجرای تحتانی در ایران، ضمن معرفی ومقایسه این طرح ها از نظر پارامتر های هیدرولیکی و فیزیکی ، عملکرد هیدرولیکی آنها و روشهای توصیه شده جهت بهبود آنها را مورد بحث وبررسی قرارمی دهد . مشکلاتی که از جنبه هیدرولیکی گریبانگیر این طرح ها میگردد، شامل : ۱- برخورد جت آب خروجی از دریچه به دیوارها وسقف پائین دست ، ۲-عدم تطابق دبی عبوری مورد نظر در طراحی با دبی عبوری واقعی ، ۳- ارتعاش مخرب دریچه سرویس بر اثر عملکرد توام دریچه سرویس ودریچه اضطراری ، ۴- رخداد پدیده کاوتاسیون در محدوه جلو دریچه - سرویس و در صورت عملکرد توام دو دریچه سرویس و اضطراری ، ۵- وقوع پد یده کاویتاسیون در محدوده بین دو دریچه ، ۶ خیزش آب در قسمتی از مجرای پائین دست دریچه که دارای محور قوسدار میباشد