تاثیر نوسانات نرخ ارز بر سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران و تعیین استراتژی های لازم در مقابل آن

سرمایه گذاری مستقیم خارجی (FDI) یکی از بهترین روش های مطرح در زمینه ی تامین مالی پروژه های سرمایه گذار است. به کارگیری این نوع سرمایه گذاری به جزء تامین مالی، اهداف دیگری چون، ارتقاء فناوری، توسعه مهارت و مدیریت برای ارتقاء کیفی نیروی کار داخلی، توسعه بازارهای صادراتی، افزایش استاندارد تولید داخلی، افزایش رشد اقتصاد و بهبود رفاه مردم، حرکت به سوی اقتصاد بازار نیز دنبال می کند. هدف اصلی این تحقیق، بررسی رابطه بین نااطمینانی نرخ ارز واقعی و سرمایه گذاری مستقیم خارجی (FDI) در ایران طی دوره زمانی 1386-1360 و تعیین استراتژی های لازم به منظور پوشش ریسک نوسانات نرخ ارز می باشد؛ بنابراین ابتدا شاخص نااطمینانی نرخ ارز ناشی از نوسان پذیری نرخ ارز واقعی را از طریق الگوی واریانس ناهمسانی شرطی اتورگرسیون تعمیم یافته (GARCH) محاسبه می گردد و به عنوان متغیر جایگزین نااطمینانی نرخ ارز واقعی در نظر گرفته می شود. آنگاه به منظور بدست آوردن رابطه بین نااطمینانی نرخ ارز واقعی و (FDI)، از روش «خود بازگشتی با وقفه های توزیعی ARDL» با معیار تعیین «شوارز-بیزین» استفاده می شود. نتایج تحقیق نشان می دهد: هم در رابطه تعادلی کوتاه مدت و هم در رابطه تعادلی بلند مدت، نوسانات نرخ ارز بر جذب FDI بی تاثیر می باشد. همچنین با مقایسه ابزارهای موجود، جهت تعیین بهترین ابزار به منظور پوشش ریسک نوسانات نرخ ارز، ابزارها زیر براساس سه معیار زیر معرفی می شوند: 1- بر اساس اثربخشی پوشش ریسک: با توجه به ویژگی های ابزارهای مطرح شده، بازار نقدی فارکس در رتبه اول، استفاده از قرارداد اختیار معامله (Option) در رتبه دوم وسلف در رتبه سوم قرار دارد؛ 2- بر اساس تنوع استراتژی های مورد استفاده در این ابزارها: قرارداد اختیار معامله؛ 3- براساس کارایی استفاده از این ابزارها: بازار نقدی فارکس با توجه به کمتر بودن هزینه ها نسبت دیگر ابزارها دارای بیشترین کارایی و پس از آن به ترتیب سلف و قراردادهای آتی (Future) قرار دارند. قراردادهای اختیار معامله به دلیل بالا بودن هزینه ها از این لحاظ در آخرین رتبه قرار می گیرد.

کلیدواژه ها:

نااطمینانی نرخ ارز ، نوسانات نرخ ارز ، سرمایه گذاری مستقیم خارجی ، الگوی واریانس ناهمسانی شرطی اتورگرسیو تعمیم یافته (GARCH) ، الگوی خودبازگشتی با وقفه های توزیعی (ARDL)