بررسی نقش فناوریهای سیار در ارائه خدمات اداری الکترونیکی به روستاییان (مطالعه موردی استان زنجان)

امروزه توسعه سریع فناّوری‌های اطلاعات و ارتباطات منجر به معرفی شکل‌های جدیدی از ارتباطات و یادگیری از جمله آموزش الکترونیکی و یادگیری سیار شده است. ابزارهای سیار و یادگیری سیار به عنوان پدیده های نوین در جوامع روستایی دارای قابلیت بالقوه زیادی در ارائه خدمات الکترونیکی و آموزشهای بخش کشاورزی می باشند. با توجه به این قابلیت ضروری است با شناخت مزایا و معایب ابزارهای سیار، امکان و نحوه استفاده از آنها در ارائه خدمات و آموزشهای ترویجی برای روستاییان بطور نظام مند و علمی و به گونه‌ای متناسب با نیازهای شرایط فعلی جامعه روستایی مورد بررسی قرار گیرد. مسأله‎ای که در این زمینه وجود دارد این است که نحوه و امکان استفاده از ابزارهای سیار برای روستاییان تبیین نشده است. با توجه به مسأله فوق، هدف مطالعه حاضر بررسی امکان و نحوه استفاده از فنآوری های سیار در ارائه خدمات و آموزشهای سیار برای روستاییان در استان زنجان بود. این تحقیق از نظر ماهیت، از نوع پژوهش های کمی، از نظر میزان کنترل متغیرها از نوع غیر آزمایشی و از نظر هدف از نوع تحقیقات کاربردی محسوب می شود. جامعه آماری این تحقیق را مدیران و کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان تشکیل دادند. حجم نمونه با استفاد از جدول مورگان تعیین شد. در این تحقیق از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و برای تعیین حجم نمونه در هر طبقه از روش انتساب متناسب با حجم استفاده شد. ابزار اصلی جمع آوری اطلاعات یک پرسشنامه در پنج بخش بود که توسط محققان طراحی و تدوین شد که روایی ظاهری و محتوایی آن با استفاده از نظرات صاحبنظران و پس از انجام اصلاحات لازم به دست آمد. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS ویرایش 14 پردازش و تحلیل گردید. نتایج نشان داد کارشناسان و مدیران بخش کشاورزی در کل نگرش مثبتی به استفاده از ابزارهای سیار در ارائه خدمات الکترونیکی و آموزشهای سیار دارند. همچنین نتایج نشان داد از دیدگاه پاسخگویان برخی از مهمترین زمینه های قابل استفاده با استفاده از ابزارهای سیار برای روستاییان عبارتند از: اطلاع رسانی زمان برگزاری دوره‎های آموزشی مختلف، ارسال اطلاعات مربوط به آب و هوای منطقه، ارسال هشدارهای مربوط به شیوع آفتها یا بیماریهای خاص کشاورزی و ارسال انواع اطلاعات در زمینه نهاده های کشاورزی، اطلاع رسانی قیمت روز محصولات کشاورزی و اطلاع‎رسانی و هشدار در زمینه حوادث طبیعی (سیل، طوفان و ...) در منطقه از طریق SMS و MMS. همچنین مشخص شد فرهنگ سازی قبل از شروع ارائه خدمات و آموزش سیار به روستاییان، گسترش زیرساخت‎های مخابراتی مربوط به خدمات سیار، کاهش هزینه‎های دسترسی به انواع اطلاعات از طریق ابزارهای سیار و برگزاری دوره های آموزشی در زمینه بکارگیری ابزارهای سیار و خدمات مرتبط مهمترین عوامل برای اجرایی کردن استفاده از ابزارهای سیار در ارائه خدمات و یادگیری سیار برای روستاییان می باشند. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که امور زراعی و باغی عامل اول خدمات اداری الکترونیکی قابل ارائه برای روستاییان از طریق ابزارهای سیار بوده و امور دامی، امور اداری و اعتبارات و بازاریابی و مناقصات عوامل بعدی را تشکیل می دهند.

کلیدواژه ها:

ابزارهای سیار ، توسعه روستایی ، کشاورزی