استرپتومایسس ها، گوهرهای ارزشمند خاکزی

این یک مقاله مروری است و هدف آن بیان اهمیت استرپتومایسس های خاک و متابولیتهای با ارزش آنها می باشد. خاک منبع غنی ازاین میکروارگانیزم های ارزشمند است. استرپتومایسس ها %60فرآورده های میکروبی مورد استفاده انسان را به وجود می آورند.متابولیت های حاصل از استرپتومایسس ها در گیاهپزشکی، دامپزشکی و پزشکی بسیار حائز اهمیت هستند. مهمترین ترکیباتی که درگیاه پزشکی به صورت تجاری در آمده است عبارتند از: ® Mycostop®, Actinovate®, Rhizovit®, Avermectinهستند کهاین ترکیبات ضد قارچی به ترتیب از گونه هایStreptomyces griseoviridis strain K61, Streptomyces lydicus strain WYEC108, Streptomyces rimosus,Streptomyces avermitilisگرفته شده اند. Kasugamycinازجمله ترکیباتی است که هم علیه قارچ ها و هم باکتری ها کاربرد دارد و ازStreptomyceskasugaensisبه دست می آید. Tetranactinیک آنتی بیوتیک است که بیشترین فعالیت را علیه کنه ها دارد.ازمتابولیت های دیگر این عوامل خاکزی که در دامپروری مطرح هستند، Monensin, Nosiheptideرا می توان نام برد که در غذایحیوانات اضافه می شوند و از ایجاد عفونت های نا خواسته جلوگیری می کنند. این دو آنتی بیوتیک نیز به ترتیب از گونه هایStreptomycescinnamonensisو Streptomycesactususتهیه می شوند.مثالهایی از فرآورده های حاصل از این میکروارگانیزم هاکه در پزشکی انسان استفاده می شوند عبارتند از: Erythromycinکه ازStreptomyceserythreusبه دست می آید و علیه بیماریهای باکتریایی ازجمله Diphtheriaو Pneumoniaاستفاده می شود. آنتی بیوتیک ،AmphotricinBازStreptomycesnodosusحاصل می شود و علیه عفونت های سیستمیک قارچی کاربرد دارد. Streptomycestsukobensisکه Tacrolaimusرا تولید می کند و این متابولیت یک سرکوبگر سیستم ایمنی است. از سایر فرآورده های زیستی این موجودات میتوانبه نماتد کشها، حشره کشها، علف کشها، هورمونهای ارتقا دهنده رشد گیاهان نیز اشاره کرد. در مجموع تا کنون بیش از 7000فرآورده فعال زیستی از این میکروارگانیزمهای خاک بدست آمده. از استرپتومایسس ها در نانوتکنولوژی در تولید نانوپارتیکل های طلا،نقره، سلنیوم، تلوریوم و سایر عناصر با ارزش نیز استفاده میگردد

کلیدواژه ها:

استرپتومایسس ، متابولیت ثانویه ، میکروبهای خاک