بررسی اثرات حفاری تونل خط 4 متروی تهران بر ساختمانهای اطراف

حفر تونل در مناطق شهری و مکانهایی که تراکم بار زیادی در آنها وجود دارد همواره مورد بحث بوده و با ملاحظات خاصی صورت پذیرفته است، زیرا در این مناطق از یک طرف سربار متراکم در سطح زمین نیروی زیادی بر سازة تونل وارد م ی سازد و از طرف دیگر نشست سطح زمین به منظور جلوگیری از خسارت بر سازه های روزمینی می بایستی با آیی ننام ههای مربوطه کنترل گردد.در این تحقیق چگونگی تأثیر حفر تونل متروی خط 4 تهران بر ساختمانهای اطراف مورد بررسی قرار گرفته است . در ابتدا خصوصیات ژئوتکنیکی مسیر خط 4 و جنس لایه های خاک و پارامترهای مختلف هر لایه در طول مسیر مورد بررس ی قرار گرفته است. سپس مشخصات هندسی تونل و موقعیت آن تشریح گردیده است . با توجه به اینکه مسیر عبور خط 4 متروی تهران دارای تراکم جمعیت زیادی است و با توجه به اینکه در قسمتهایی از مسیر تونل خط 4 متروی تهران ساختمانهای مسکونی در فاصلة بسیار کمی از محور تونل قرار دارند بررسی اثر حفر تونل بر ساختمانهای سطح زمین و مقدار نشست ایجاد شده در سطح زمین در اثر حفر تونل مترو ضروری به نظر می رسد. بررسی های انجام شده با استفاده از نرم افزا ر Plaxis و روش المان محدود انجام گرفته است . روش حفاری در اینجا روش NATM در نظر گرفته شده است و ترتیب حفاری در دو مرحله، در نیمة بالایی و پایینی پی شبینی شده است. مدل انجام گرفته ابتدا با توجه به موقعیت قسمتهایی از مسیر که بحرانی ترین حالت سربار را دارند انجام گرفته است و سپس سربار های مختلف ناشی از ساختمانهای 2 تا 4 طبقه مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین اثر بارهای مورد نظر در فواصل مختلف از محور تونل از 10 متر تا 80 متر مورد بررسی قرار گرفته و منحنیهای گود نشست در حالتهای ذکر شده مقایسه شده است. با توجه به بررسی های انجام شده اثر حفر تونل در هر یک از حالات تا فاصلة مشخصی تأثیرگذار بوده و نشست خاک در هر حالت در فاصلة معینی که وابسته به سربار وارده است به مقدار ثابتی می رسد که این مقدار نشست ثابت صرفاً ناشی از وزن خاک در بالای تاج تونل می باشد. این فاصله در هر یک از حالات بار مقایسه گردیده است و منحنی های نشست بر حسب فاصله ترسیم گردیده است.

کلیدواژه ها:

تونل ، نشست ، NATM