تفاوت های بینشی و مناسکی دو مکتب شیعه و اهل سنت به ویژه حنفا و تبلور آن ها در مسجد گذشته و امروز

در طول تاریخ مساجد با توجه به اعتقادات و مناسک فقهی مکاتب به تدریج تفاوت هایی در کالبد فرهنگ رفتاری و برنامه فضایی پیداکردند اما به نظر می رسد امروزه با توجه به گسترش ارتباطات و هدف مهم وحدت اجتماعی سیاسی برای طراحی این مساجد این تفاوت ها هوشمندانه مدیریت گردند هدف از انجام پژوهش حاضر شناسایی و دسته بندی تفاوت های موجود در مساجد شیعه و اهل سنت است تا بتواند به تصمیم گیری درست در طراحی مسجد در هر دو فرهنگ کمک کند روش تحقیق استدلالی تحلیلی و تاریخ پژوهی با رویکرد تطبیقی می باشد که در ابتدا مبانی و تفاوت ها از جنبه های مختلف مطرح و بعد از آن با بررسی تطبیقی مساجد به تحلیل معنایی تفاوت ها پرداخته می شود و در نهایت با روش پیمایش و مصاحبه ساختار یافته به تفاوت های موجود در مساجد شیعه و سنی پرداخته شده است جامعه آماری این پژوهش معماران و جامعه شناسان و عاملان دینی دو فرقه و مردم حاضر در مساجد هستند بر اساس نتیجه به دست امده مهمترین تفاوت ها را در سه عرصه بینش و رفتار و کالبد در مواردی همچون وقت نماز ها و شکل وضو و نحوه ورود به مسجد و تسلسل فضایی و حضور بانوان در مسجد و .. می توان دید البته نظر مردم و خواص معاصر نسبت به شواهد و نمونه های تاریخی در این موارد اختلافاتی دارد مردم این تفاوت ها را بیشتر در اعتقادات و کالبد مساجد و خواص بیشتر در مناسک فقهی و دستوری می دیدند

کلیدواژه ها:

نمادهای فقهی ، نمادهای فرهنگی ، نمادهای اعتقادی ، مساجد شیعه و سنی