ولایت فقیه یا نظارت فقیه Velayat-e faqih or Faqih supervision

نظارت فقیه، نظریهای ا ست که تو سط گروهی از متفکران نواندیش ارائه شده و در صدد اثبات این نکته است که ادارهجامعه اسلامی و اجرای احکام الاهی بدون ولایت فقیه و سرپرستی فقیه جامع الشرایط که تمام امور جامعه را دست بگیرد نیزامکان پذیر است.آنها با تمسک به اصل «عدم ولایه احد علی احد» و نیز دلی عقلی ای که ارائه می دهند، معتقدند اداره جامعه و اجرای احکام اسلامی نیازمند پذیرش ولایت فقیه نبوده و هیچ آسیبی به اسلامی بودن جامعه نمی زند. ایشان مزایایی را براینظریه خویش نسبت به نظریه ولایت فقیه که تمام قدرت اجرایی و نظارتی را در اختیار فقیه جامعالشرایط قرار می دهد،برمی شمارند. البته علاوه بر تمسک به دلیل عقلی و اصل «عدم ولایه احد علی احد»، آنها بر پایه برخی وقایع تاریخی و نیز عملکرد امام خمینی (ره) در برهه هایی از زمان که شائبه قائبه بودن ایشان به نظارت فقیه را دارد، معتقدند؛ اصل ، اداره جامعهبر اساس احکام اسلامی است و این مهم با نظارت فقیه بر امور اجرایی قابل دستیابی است و نظریه ولایت فقیه بعدها دراندیشه سیاسی اسلام شکل گرفته است. در این مقاله به نقد و بررسی ادله عقلی این نظریه و دلالت اصل «عدم ولایه احد علی احد» بر مدعای ایشان پرداخته شده است.

کلیدواژه ها:

نظارت فقیه ، ولایت فقیه ، اصل «عدم ولایه اخد علی احد» ، دلیل عقلی