بررسی و مقایسه برخی خصوصیات بیوشیمیایی در ژنوتیپ های مختلف آجیلوپس تایوچی (Aegilops tauschii) ایران

این تحقیق به منظور بررسی و مقایسه برخی خصوصیات بیوشیمیایی 50 ژنوتیپ آجیلوپس تایوچی (Aegilops tauschii) ایرانی و رقم کوهدشت به عنوان شاهد زراعی انجام گرفت . هشت صفت مرتبط با عملکرد و مقاومت به تنش های زنده و غیرزنده در یک طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار در گلخانه گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه تهران در سال 1388 مورد مطالعه قرار گرفت . این صفات شامل فعالیت آنزیم های کاتالاز، پراکسیداز، پلی فنل اکسیداز، اندازه گیری محتوی کلروفیل ، کارتنویید و پروتیین محلول کل بود که بر روی بافت برگ انجام و داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که ژنوتیپ ها از نظر تمامی صفات دارای اختلاف معنی داری بودند. در تمامی ژنوتیپ ها همبستگی معنی دار و مثبتی بین میزان کلروفیل a و کارتنویید وجود داشت ، ولی همبستگی بین میزان آنزیم ، محتوی کلروفیل و کارتنویید معنی دار نبود. همبستگی مثبت و معنی داری بین پروتیین ، آنزیم های کاتالاز، پلی فنل اکسیداز و پراکسیداز وجود داشت . همچنین یک رابطه منفی و معنی دار بین آنزیم کاتالاز با دو آنزیم دیگر (پلی فنل اکسیداز و پراکسیداز) مشاهده گردید، اما هیچ همبستگی بین دو آنزیم پلی فنل اکسیداز و پراکسیداز وجود نداشت . تجزیه به مولفه های اصلی 8 متغیر اولیه را در قالب دو مولفه جدید گروه بندی نمود که در مجموع این دو مولفه 69.3 درصد از تغییرات کل را توجیه کردند. مولفه اول 42.9 درصد از تغییرات کل را توجیه کرد که عمدتا محتوای کلروفیل و کاروتنویید را در بر میگرفت . در حالی که متغیر دوم 26.4 درصد از کل تغییرات را توجیه کرد که عمدتا پروتیین ، آنزیم پراکسیداز، پلی فنل اکسیداز و کاتالاز را شامل می شد. همچنین تجزیه خوشه ای به روش UPGMA ژنوتیپ ها را به 5 گروه تقسیم کرد. نتایج این تحقیق نشان داد که ژنوتیپ ها از لحاظ کلیه صفات به طور معنی داری متفاوت بودند، برخی از ژنوتیپ ها نسبت به ژنوتیپ های دیگر و شاهد زراعی دارای میزان بالاتری از این صفات بودند، بنابراین میتوان از این ژنوتیپ های وحشی (بخصوص ژنوتیپ ها با میزان بالایی از این صفات ) در برنامه های اصلاحی استفاده نمود.

کلیدواژه ها:

آجیلوپس تایوچی ، آنزیم ، کاروتنویید ، کلروفیل