عوامل مؤثر در انتقال ژن گزارشگر uidA با استفاده از اگروباکتری به گیاه کاهو (Lactuca sativa L.)

گیاه کاهو با توجه به نوع مصرف و وزن تازه آن از پتانسیل مطلوب به عنوان یک بیوراکتور جهت تولید پروتئین های نوترکیب و واکسن های خوراکی برخوردار است. پیش نیاز نیل به این هدف، بهینه سازی مسیر کشت بافت و انتقال ژن به این گیاه است. برای بهینه سازی انتقال ژن با کمک اگروباکتری (Agrobacterium tumefaciens) به کاهو از ناقل دوتایی pBI121 که دارای ژن گزارشگر gus تحت کنترل پیشبرنده CaMV 35S و ژن گزینشگر npt II با پیشبرنده NOS استفاده شد. در آزمایش اول دو رقم گیاه کاهو (TN-96-39 ,TN-96-41) و دو سویه اگروباکتری ( LBA4404 و C58 ) با تراکم های (OD600nM) ؛ 0/4 و 0/6 و سه سطح 0، 100 و 150 میکروM/L استوسرنگان و سه زمان تلقیح 2، 4 و 7 دقیقه و با سه تکرار در قالب طرح فاکتوریل به کار گرفته شد. نتایج نشان داد که رقم TN-96-39 و سویه باکتری LBA4404 برای عمل تراریختی مناسب تر بودند. در تیمار غلظت های مختلف اگروباکتری و سطوح مختلف استوسیرنگان تفاوت معنی داری مشاهده نشد. زمان تلقیح 2 دقیقه نسبت به دو سطح دیگر تلقیح ، نتایج بهتری را نشان داد. با توجه به نتایج بدست آمده از آزمایشات فوق، آزمایش دیگری با رقم TN-96-39 و سویه باکتری LBA4404 و تلقیح به مدت 2 دقیقه بر روی لپه های سه روزه و برگ های یک ماهه و جوانه های برگی جدا شده از سطح جنین های سوماتیکی در قالب یک طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد جوانه های برگی و لپه ها برای عمل انتقال ژن مناسب می باشند که به ترتیب 23% و 19% ریز نمونه ها بر روی محیط انتخابی قادر به رشد بودند. ارزیابی حضور ژن های gus و npt II در گیاهان تراریخته در نسل های T0 و T1 از طریق PCR و آزمون بیان ژن gus نشان داد که حداقل یک نسخه از ژن gus در ژنوم گیاه جا گرفته و بیان یافته است.

کلیدواژه ها:

انتقال ژن ، اگروباکتری ، کاهو ، کشت بافت ، gus