الگوی تشکیل میوه در ارتباط با رشد تخمدان در چهار رقم پسته ی تجاری

این آزمایش برای تعیین الگوی تشکیل میوه در چهار رقم پسته ی اکبری، احمدآقایی، کله قوچی و اوحدی و ارتباط تشکیل میوه نهایی با تکامل و باروری اولیه ی کیسه های جنینی طی سال های 1381-1382 انجام شد که در آن خوشه های گزینش شده ی چهار رقم پسته یک هفته پس از گلدهی علامت گذاری شدند. شکل گل آذین و موقیعت گل ها با درجات مختلف تکاملی ( براساس اندازه ی تخمدان ) یادداشت شد و در پایان فصل رشد هم موقعیت و میزان میوه بندی نهایی ثبت شد. تخمک ها از تخمدان های با اندازه های مختلف استخراج شدند و پس از فیکس شدن، برش خوردند و رنگ آمیزی شدند و اطلاعات مربوط به کیسه ی جنینی آن ها ثبت شد. نتایج نشان داد گل هایی که در ناحیه ی بالای خوشه و خوشه چه قرار می گیرند، از درصد میوه بندی بالاتری برخوردارند ( به ترتیب 20/5 و 27/44 درصد ). اگرچه فقط حدود 11 درصد از گل های گل آذین، انتهایی هستند، حدود 45 درصد آنها به میوه تبدیل شدند. حدود 89 درصد گل ها جانبی بودند که فقط 8 درصد آن ها به میوه تبدیل شدند. بیشتر میوه ها در قسمت های بیرونی گل آذین قرار داشتند. میوه بندی در گل های با اندازه های یک، دو و سه به ترتیب 32، 17 و 6/5 بود. اختلاف معناداری بین ارقام از لحاظ درصد تشکیل میوه وجود نداشت. تشکیل میوه در سال پربار و کم بار اختلاف معناداری نشان نداد، ولی درصد پوکی کل در سال کم بار به طور معناداری بیشتر از سال پربار بود ( 45/18 درصد در سال کم بار و 8/14 درصد در سال پربار). ارقام از لحاظ تکامل کیسه ی با هم اختلاف معناداری نداشتند، هرجند که رقم احمدآقایی، درصد کیسه ی جنینی کامل بیشتری از سایر ارقام داشت. با اینکه رقم احمدآقایی بیشترین باروری کیسه ی جنینی را داشته است ( 25 درصد )، باروری کیسه ی جنینی ارقام مختلف اختلاف معناداری نداشتند. گل های درجه یک بیشترین درصد کیسه های جنینی تکامل یافته ( 87/5 درصد و بارور ( 35 درصد ) را داشتند. درصد باروری برای گل های درجه 2 3 برابر 18/75 و 12/5 درصد بود که با درصد تشکیل میوه ی آن ها تا حدودی هماهنگی دارد.

کلیدواژه ها:

الگوی تشکیل میوه ، پسته ی تجاری ، تخمدان ، کیسه ی جنینی ، گل آذین