مطالعه فراوانی تیپ های مسمومیتزای انسانی کلستریدیوم بوتولینوم (A, B, E) در بعضی از ماهیان دریای شمال (سفید و کفال) و ماهیان دریای جنوب (شوریده و حلوا) ایران

هدف: تعیین فراوانی تیپ های مسمومیت زای انسانی کلستریدیوم بوتولینوم (A, B, E) در بعضی از ماهیان دریای شمال و جنوب ایران. طرح: مطالعه فراوانی. حیوانات: ماهیان سفید و کفال (شمال) و شوریده و حلوا (جنوب). روش: 120 نمونه از چهار نوع ماهی از نظر وجود تیپ های مسمومیت زای انسانی کلستریدیوم بوتولینوم در دو نمونه روده و برانش (کلاً 240 نمونه) با استفاده از محیط کشت مایع گوشت پخته مورد آزمایش قرار گرفتند. نمونه هی کشت شده بدنبلا سانتریفوژ از طریق تزریق به موش مورد آزمایش تعیین توکسین قرار گرفته و با استفاده از آنتی توکسین های مونووالان استاندارد تیپ توکسین تعیین گردید. تجزیه و تحلیل آماری: آمار توصیفی برای تعیین میانگین حسابی و درصد نتایج بدست آمده. نتایج: از مجموع 120 نمونه روده و برانش آزمایش شده مربوط به ماهیان دریایی شمال در 10 مورد (8/33 درصد) وجود باکتری و توکسین مورد تأیید قرار گرفت که 8 مورد از 60 نمونه روده آنها (13/33 درصد) و 2 مورد از 60 نمونه برانش آنها (3/33 درصد) مثبت بودند. همچنین از مجموع 120 نمونه روده و برانش آزمایش شده مربوط به ماهیان دریایی جنوب تنها 2 مورد (1/66 درصد) وجود باکتری وتوکسین مورد تأیید قرار گرفت که هردو مورد مربوط به نمونه هی روده بوده و در نمونه های برانش هیچگونه آلودگی مشاهده نگردید. بطور کلی در بین گونه های مختلف مورد ازمایش ماهی، بیشترین میزان آلودگی در ماهیان کفال (10 درصد) و پس از آن ماهیان سفید (6/66 درصد)، ماهیان شوریده (3/33 درصد) مشاهده گردید. ماهیان حلوا هیپ گونه آلودگی نشان نداد. ضمناً تیپ E بعنوان کلستریدیوم بوتولینوم بعنوان شایعترین تیپ باکتری شناخته شد طوری که به تنهایی 50 درصد موارد مثبت در بین 3 تیپ مورد آزمایش (A, B, E) را بخود اختصاص داد (5 مورد از 10 مورد مثبت ماهیان دریایی شمال و یک مورد از 2 مورد مثبت ماهیان دریایی جنوب). نتیجه گیری نهایی: با توجه به خصوصیت سرما دوستی تیپ E کلستریدیوم بوتولینوم (قدرت رشد و تولید توکسین در شرایط یخچالی) و فراوانی بالای آن در نمونههای آزمایش شده معیارهای کنترل بهداشتی خاص و مناسبی در تولید فرآورده ای غذایی این ماهی ها ضروی می باشد. مجله دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، (1385)، دوره 61، شماره 1، 42-39.

کلیدواژه ها:

کلستریدیوم بوتولینوم ، ماهیان دریایی ، مطالعه فراوانی ، بهداشت غذا ، سم زایی