بررسی مقابله ای بروز پدیده مک گرک در آزمودنی های فارسی و کردی کرمانشاهی زبان

توهم درکی مک گرک، پدیدهای است که طی آن فرد به منظور درک بهتر گفتار، اطلاعات هر دو حوزهٔ شنوایی و بینایی را با یکدیگر تلفیق می کند. بارزترین نمونه ای که در توضیح این پدیده ارائه می گردد، تلفیق هجای دیداری / gCl/ با هجای شنیداری /bd/ بوده که منجر به درک هجایی مابین این دو هجا گردیده و افراد هجای /dd/ را به عنوان پاسخ برمیگزینند. با وجود این که این پدیده به عنوان پدیدهای همگانی در نظر گرفته نمی شود، اما توسط بیشتر افراد مورد آزمایش، تجربه شده و در زبانهای بسیاری مورد مطالعه قرار گرفتهاست. پژوهش حاضر نخستین پژوهشی است که به بررسی میزان رخداد تأثیر مک کرک در زبانهای فارسی و کردی کرمانشاهی پرداخته است. پرسش اصلی مقاله این است که آیا میزان بروز این پدیده در زبانهای فارسی و کردی کرمانشاهی معنی دار می باشد؛ همچنین میزان تأثیر عامل جنسیت بر رخداد این پدیده چگونه است؟ ۱۲۱ محرک شنیداریدیداری به ۱۲۰ نفر از آزمودنیها (۹۰ آزمودنی فارسی زبان و ۹۰ آزمودنی کردزبان) ارائه شد. نتایج، نشان از وقوع این پدیده در هر دو زبان دارد، با این تفاوت که وقوع این پدیده در زبان کردی نسبت به زبان فارسی معنادار میباشد. در زبان فارسی هنگامی که یک هجای شنیداری دولبی و یک هجای دیداری نرمکامی با یکدیگر ترکیب می شوند، بیشترین میزان همسان سازی اطلاعات دیداری و شنیداری صورت میپذیرد. این در حالی است که در زبان کردی ترکیب یک هجای شنیداری نرمکامی و یک هجای دیداری کامی منجر به رخداد بیشترین پاسخ تلفیقی شده است. تأثیر جنسیت (جنسیت ارائه دهنده و آزمودنی) نیز در این پژوهش مورد واکاوی قرار گرفته است. نتایج، نشان دهندهٔ تاثیر معنادار جنسیت ارائه دهندهٔ زن بر بروز این پدیده دارد.

کلیدواژه ها:

تأثیر مک کرک ، زبان فارسی ، زبان کردی کرمانشاهی ، جنسیت ، تأثیر زبان مادری و بیگانه