وجود برای دیگری از دیدگاه سارتر

دغدغه اصلی سارتر به خصوص در کتاب هستی و نیستی رابطه میان فاعل شناسا ومتعلق شناساست. ازاین رو در ابتدا وجود را به دو دسته تقسیم می کند : وجود در خودBeing in itself و وجود برای خود Being for itself در وجود برای خود، وجود بر ماهیت مقدم است، درحالی که در وجود درخود، وجود و ماهیت بر یکدیگر منطبق اند. وجود در خود به احوال اشیا و وجود برای خود به احوال انسان اختصاص دارد. در همین زمینه، سارتر به شقثالثی برای وجود قائل می شود که نوعی از وجود درخود است، با این تفاوت که خنثی نیست؛ بلکه او نیز به ما می نگرد و آزادی ما را محدود می کند. وجود برای دیگری Being for others شرح رابطه خصمانه میان انسان هاست. هدف ما در این مقاله، تحلیل شق سوم وجود، یعنی وجود برای دیگری است. سارتر معتقد است که نگاه دیگری آزادی ما را سلب می کند . ارتباطانسان با دیگری در فلسفه سارتر در سه حوزه برجسته می شود: رابطه فرد با پدر و مادر، رابط ه عاشقانه مبتنی بر رابطه جنسی و رابطه انسان با خدا؛ که سارتر تمام این روابط را از مظاهر خودفریبی دانسته و محکوم به شکست می داند. البته وجود برای دیگری در این سه حوزه محدود نمی شود بلکه در این حوزه ها برجستگی ویژه ای دارد. در این مقاله به تبیین این روابط و شکست آن ها با توجه به کتاب هستی و نیستی و برخی از نمایشنامه های سارتر می پردازیم

کلیدواژه ها:

وجود برای دیگری ، نگاه ، پدر و مادر ، عشق ، خدا