اولویت بندی توسعه مسیرهای جاده ای کریدور شرقی کشور

هر ساله مبالغ بسیاری صرف سرمایه گذاری در ساخت و توسعه پروژه های راه در کشور می گردد. با توجه بهاینکه این مبالغ به نحو محسوسی نسبت به اعتبارات مورد نیاز و تعداد پروژه های موجود کمتر است، توزیعبهینه اعتبارات و انتخاب پروژه های اولویت دار به عنوان یک مسئله جدی و مهم مطرح بوده و چنانچه با یکاولویت بندی منطقی پروژه های موردنظر در نوبت اجرا قرار گیرند، می توان حداکثر بازدهی را از اعتبارات واجرای طرح های سالانه به دست آورد. بدیهی است وقتی تعداد گزینه های موجود از چند گزینه تجاوز می کندنمی توان به مسئله به صورت صرفاً کیفی نگریست و باید همه مؤلفه ها به صورت یک پارامتر عددی قابلسنجش درآیند تا امکان ارزیابی و مقایسه آنها با یکدیگر فراهم آید. از این رو ضرورت ارایه روشی که بتواندبا توجه به شاخص ها و پارامترهای تأثیرگذار و با اهمیت اولویت اجرای پروژه ها را تعیین نماید کاملاً مشهوداست. کریدور شرق یکی از محورهای مهم کشور می باشد که بسیاری از تبادلات مسافر و کالا و به خصوص کالااز این محور صورت می گیرد. این کریدور از چند مسیر با مبادی و مقاصد معین تشکیل شده است که هرکدامشرایط فیزیکی خاص خود را دارند. ارتقای همه این مسیرها با توجه به بودجه محدود به صورت همزمانامکان پذیر نیست به همین دلیل در این مقاله برای اولویت بندی مسیرهای موجود در کریدور شرق روشی بااستفاده از تحلیل بافر در نرم افزار ArcGIS 9 و یک مدل ریاضی برنامه ریزی خطی مشابه مسئله کوله پشتی توسعه داده شده است و بر اساس این مدل قطعات مختلف محور اولویت بندی شده اند. پارامترهایی نظیردسترسی به واحدهای اقتصادی، اجتماعی و خدماتی و هزینه از جمله پارامترهایی هستند که برای تحلیل بافراز آنها استفاده شده است. نتایج حاصل از حل مدل نیز در مقایسه با نظرات کارشناسی و آمار ترافیک قابلقبول به نظر می رسد.

کلیدواژه ها:

اولویت بندی ، مدل ریاضی ، تحلیل بافر ، مسئله کوله پشتی ، کریدور شرق