نقش عبداالله بن مقفع در انتقال تفکر حکومت موروثی به جهان اسلام

با روی کار آمدن عباسیان به سال 132 ق، نظرات و رویه های حکومتی ایران در مقیاس وسیعتری توسط خلفای عباسی درجهان اسلامی رواج داده شد. آنان دیوانسالاری، فرهنگ و آئین درباری را به وجود آوردند. آنان که بغداد، مرکز خلافت اسلامی،را در کنار پایتخت سابق ساسانیان، بنا کرده بودند در تبلیغات خود کوشیدند، مفاهیم ایرانی - ساسانی را از معانی قرآنی آکندهسازند؛ لذا چنان که نور رسالت از ناصیه ی شهریار ساطع بود، خلیفه نیز حلقه ی ارتباط با نظام کائنات گردید؛ ترویج این گونهاندیشه های سیاسی اسلامی - ایرانی را ابن مقفع آغاز نمود و به آن پر و بال داد. این دبیر با برخورداری از استعدادی بی نظیر،که در خدمت امویان و عباسیان بود، برنامه ی وسیعی از ترجمه از فارسی به عربی را برعهده گرفت؛ آثار او وسیله ی اصلی انتقالتاریخ حماسی و نهادهای ایران به اعراب بود. با مطالعه ی آثار وی میتوان گفت، ابن مقفع دیدگاهی لیبرال در قبال حقیقتدین اتخاذ نموده، تورع و جزم اندیشی را مردود میدانست و کسانی را که دستور میدادند به چیزی که نمیشناسید ایمانداشته باشید، محکوم مینمود و بر بردباری دینی را تبلیغ میکرد. وی در آثار خود امامت، ارتش، دیوانسالاری، اقتصاد،گروه های ذینفع و قانون و قانون گذاری و ... را مورد بحث قرار داده است. بنابراین میتوان رساله های وی را اولین جرقه هاییدانست که تفکر سیاسی ایران باستان را در جهان اسلام شعله ور کرده است. نگارنده در این مقال سعی دارد نقش و تأثیر ابنمقفع را در انتقال تفکر حکومت موروثی به جهان اسلام بررسی کند

کلیدواژه ها:

ابن مقفع ، تفکر ، حکومت ، اسلام ، موروثی