نقش تحقیق و توسعه در توسعه اقتصادی کشورها

هزینه تحقیق و توسعه و پیشرفت فناوری باعث کاهش هزینه ها، افزایش بهره وری و رشد صادرات می شود. فناوری های جدید موجب تقویت جابجایی عوامل تولید و ایجاد تنوع بیشتر در تولیدات است. علاوه بر آن، فناوری باعث تغییر هزینه نسبی تولید و نیز افزایش مزیت نسبی بنگاه ها و در نهایت کشورها می شود. هزینه تحقیق و توسعه و نوآوری و فناوری های جدید به بنگاه های اقتصادی اجازه می دهد توان تولیدی خود را ارتقا بخشند که این امر نیز منجر به رشد ظرفیت، کاهش هزینه، افزایش کیفیت و افزایش سرعت در تحویل کالا می شود. ویژگی برجسته ایده ها و نوآوری ها این است که رقابت پذیر نیستند. برای مثال، با دستیابی به روش جدید، دیگران به راحتی می توانند بدون اینکه این مسئله سبب منع استفاده کنندگان اولیه شده باشد، آن را به کار گیرند. بنابراین این قبیل مقولات تنها یک بار تولید شده و به راحتی قابل تکثیرند. همین ویژگی سبب ایجاد مزایای خارجی می گردد که منعکس کننده شرایط بازده صعودی به مقایس و بازار غیر رقابتی است. البته چنانچه تولید کنندگان بتوانند در استفاده از نوآوری و ایده های جدید محدودیت ایجاد نمایند (مانند حق اختراع)، درجه و میزان مزایای خارجی آن کاهش می یابد. در این مقاله اهمیت تحقیق و توسعه (R&D) بر رشد ارزش افزوده از طریق مدل های رشد درون زا توضیح داده می شود و ضمن بررسی مدل رشد درون زای رومر، یک مدل ریاضی برای رشد اقتصادی ایران ساخته و اثر تحقیق و توسعه، سرریزهای حاصل از تحقیق و توسعه، نیروی کار، سرمایه فیزیکی و سرمایه انسانی بر اساس آزمون انجام شده به روش حداقل مربعات معمولی برآورد گردیده است. سپس با توجه به تاثیر مدیریت نوآوری بر بهبود تحقیق و توسعه به بررسی اثر مدیریت نوآوری پرداخته شده است. هدف این مقاله بررسی تاثیر تحقیق و توسعه در سطح کلان کشور و مدیریت نوآوری در سطح سازمان جهت دستیابی به رشد اقتصادی است. با توجه به نتایج بدست آمده و تاثیر مثبت تحقیق و توسعه بر رشد اقتصادی کشور، به نحوه مدیریت نوآورانه در یک نمودار شبکه ای در سازمان ها به منظور دستیابی به رشد اقتصادی می پردازیم.

کلیدواژه ها:

تحقیق و توسعه ، R&D ، رشد درون زای اقتصاد ، سرمایه انسانی ، نوآوری ، الگوی اقتصادی