پهنه بندی خطر سیل گرفتگی توسط معادله انرژی جریان و سیستم اطلاعات جغرافیایی

دو پارامتر عمق و سرعت سیل تعیین کننده میزان خطری است که سیل در هر نقطه دارد. معادله حاکم بر انرژی جریان از آن جهت که دارای هر دو معیار سرعت و عمق جریان است، برای تحلیل در این زمینه مناسب به نظر می رسد. به منظور تدقیق در پهنه بندی سیل با دوره های بازگشت مختلف و خطر مواجهه با آن در اراضی حاشیه رودخانه ها، روشهای متعددی پیشنهاد شده است. دخیل نمودن عواملی نظیر تحلیل سیلهای گذشته در منطقه تحت تأثیر سیل، عوامل هیدرولوژیکی منطقه و درنظر گرفتن مؤلفه های هیدرولیکی مؤثر در پهنه بندی سیلاب نظیر سرعت جریان از این دسته هستند. در این مقاله تأثیر پهنه بندی سیل توسط انرژی جریان در نقاط تحت تأثیر سیل بررسی گردید. همچنین خطر سیل از نظر انرژی جریان، در هر مقطع از مسیر رودخانه، با ارائه یک نمودار پیشنهادی بازه بندی خطر با دیگر پهنه بندی های انجام گرفته در این زمینه مقایسه گردید. در این مقاله رودخانه فردو از رودخانه های بخش کهک استان قم که دارای مشخصات کوهستانی و جوان در بالادست و بالغ و پایدار در پایین دست جریان است و در فصلهای مختلف سال مورد آسیب سیل قرار می گیرد، مورد بررسی قرار گرفت. روش پیشنهادی در این تحقیق، علاوه بر بالابردن دقت شناسایی خطر سیل در نواحی سیل گیر، شناسایی قسمت هایی از بستر و حاشیه رودخانه که تحت تأثیر شدید سیل قرار می گیرد را برای تصمیم گیری به منظور سا ماندهی رودخانه ها تسهیل می کند.

کلیدواژه ها:

پهنه بندی خطر سیل ، معادله انرژی جریان ، برآورد خطر سیل ، مدیریت سیلاب دشت ، مدیریت رودخانه